ლიზა მონტგომერი – 67 წლის განმავლობაში პირველი ქალი პატიმარია, რომელიც ამერიკაში სიკვდილით დასაჯეს. მას სასიკვდილო ინექცია ტერ ჰაუტის ციხეში, ინდიანაში უზენაესი სასამართლოს გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ ჩაუტარდა.
52 წლის ლიზა მონტგომერი მკვლელობისთვის იყო გასამართლებული. 2004 წელს მან მისურის შტატში ორსული ქალი დაახრჩო, მუცლიდან ბავშვი ამოიყვანა და გაიტაცა. მისი მსხვერპლი, 23 წლის ბობი ჯო სტინეტის სისხლისგან დაიცალა და გარდაიცვალა.
საქმემ ყურადღება მიიპყრო, რადგან მონტგომერის ადვოკატები ამბობდნენ, რომ ის ფსიქიკურად დაავადებული იყო და ბავშვობაში არაერთხელ გამხდარა ძალადობის მსხვერპლი. ადვოკატმა თქვა, რომ ყველა ვინც მონაწილეობა მიიღო სიკვდილით დასჯაში “სირცხვილს უნდა გრძნობდეს”. უფლებათადამცველი ამბობდა, რომ ის ტვინის დაზიანებით დაიბადა და მენტალურად მძიმე მდგომარეობაში იყო.
ოჯახის წევრების თქმით, მასზე მამა ფიზიკურად და ფსიქოლოგიურად ძალადობდა, დედამ კი ის ტრეფიკინგის მსხვერპლად აქცია.
“მთავრობამ არაფერი გადაწყვიტა მონდომებით, მოკლედ დაშავებული, დელუზიური ქალი, ლიზა მონტგოერის სიკვდილით დასჯა სამართლიანობისგან შორს იყო”, – თქვა მან.
სიკვდილით დასჯის შესახებ გადაწყვეტილება ორჯერ გადაიდო, პირველად კორონავირუსის გამო, მეორედ კი სასამართლოს მიერ.
ადვოკატები ამბობდნენ, რომ დანაშაულის ჩადენის დროს მონტგომერის რეალობასთან კავშირი დაკარგული ჰქონდა, ამ აზრს 41 სხვადასხვა უფლებადამცველი და ასევე ადამიანის უფლებათა დაცვის ჯგუფები იზიარებდნენ. მიუხედავად ამისა, მსხვერპლის ოჯახი და ნათესავები ამბობდნენ, რომ მონტგომერის მიერ ჩადენილი დანაშაული იმდენად სასტიკი იყო, რომ მან სიკვდილით დასჯა დაიმსახურა.
მონტგომერი დამნაშავედ 2007 წელს სცნეს, მას მეორე დღესვე სიკვდილით დასჯა შეეფარდა. მოწმის თქმით, სიკვდილით დასჯის წინ კითხვაზე ჰქონდა თუ არა ბოლო სიტყვა სათქმელი, მონტგომერიმ უპასუხა, რომ არა.
