ერაყის პრემიერი ნირო მალიკი დათანხმდა თანამდებობიდან წასვლაზე და მისი პოსტის პარლამენტის ვიცესპიკერისათვის ჰაიდარუ აბადისათვის გადაცემაზე.
აშშ-მა უკვე მოიწონა მალიკის გადადგომა. როგორც პრეზიდენტ ობამას მრჩეველმა სიუზან რაისმა განაცხადა, ამ გადაწყვეტილების შემდეგ ერაყი უფრო ადვილად გაერთიანედება ექსტრემისტი ისლამისტების წინააღმდეგ.
მანამდე მალიკი თანამდებობის დატოვებას არ აპირებდა. 11 აგვისტოს ერაყის პრემიერისადმი ერთგულმა უშიშროების სამსახურის შენაერთებმა, რომლებიც ძირითადად შიიტი არაბებისაგანაა დაკონპლექტებული, ბაღდადის სტრატეგიული ობიექტები დაიკავეს. ჯარების გამოჩენამდე რამდენიმე საათით ადრე პრემიერმა ნური მალიკიმ სატელევიზიო გამოსვლაში პრეზიდენტი ფუად მასუმი კონსტიტუციის დარღვევაში დაადანაშაულა და დაპატიმრებით დაემუქრა.
გაზაფხულზე მალიკის კოალიციამ საპარლამენტო არჩევნები მოიგო, თუმცა პარლამენტმა მის პრემიერად დანიშვნას მხარი არ დაუჭირა, პრეზიდენტმა კი განაცხადა, რომ ის სიტუაციაში არ ჩაერეოდა.
ნური მალიკი აცხადებდა, რომ პრეზიდენტმა „არჩარევის პოლიტიკით“ კონსტიტუცია დაარღვია და მის გასამართლებას მოითხოვდა.
სახელმწიფო დეპარტამენტის წარმომადგენემლმა მარი ჰარფმა განაცხადა, რომ აშშ ფაუდ მასუმს მთლიანად უჭერს მხარს, როგორც ქვეყნის კონსტიტუციის გარანტს.
ფაუდ მასუმმა მალიკის ღია მუქარის მიუხედავად მთავრობის ჩამოყალიბება შიიტური პარტიების გაერთიანებას და პარლამენტის ვიცესპიკერს ჰაიდარუ აბადის სთხოვა.
ვაშინგტონი აცხადებს, რომ ქვეყნაში შექმნილი მძიმე მდომარეობა, სუნიტი ისლიმისტების გამარჯვებები და ქურთთა სეპარატისტული განწყობები გამოწვეულია შიიტი უმრავლესობის დისკრიმინაციული მმართველობით. ვაშინგტონი თვლის, რომ ისლამისტების დამარცხება და ერაყის მთლიანობის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ მალიკის ხელისუფლება გასცდება ვიწრო რელიგიურ, ეთნიკურ და პარტიულ ჩარჩოებს და შექმნის მთავრობას, რომელშიც სხვა პოლიტიკური და რელიგიური ძალებიც შევლენ.
ნური ამ მოთხოვნების საპასუხოდ აცხადებდა, რომ ასეთი ნაბიჯი არ შეესაბამება აპრილში გამართული არჩევნების შედეგებს, რომელშიც მისმა ბლოკმა გაიმარჯვა.
პოლიტიკური დაპირისპირება ერაყელი სუნიტი ისლამისტების სამხედრო წარმატებებისა და ქვეყნის ჩრდილოეთით ჰუმანიტარული კატასტროფის და იეზიდთა დევნის ფონზე მიმდინარეობდა.
ისლამისტებმა 11 აგვისტოს მორიგი ქალაქი აიღეს ხოლო ქვეყნის ჩრდილოეთით ერაყელი ქურთები დასავლეთისაგან სასწრაფო დახმარებას ითხოვდნენ.ისლამისტების დევნას გაქცეულმა30 ათასზე მეტმა ქურთმა იეზიდმა თავიდ სინჯარის მთას შეაფარა. დევნილები ჰუმანიტარული კატასტროფის წინაშე აღმოჩნდნენ. სინჯარის მთაზე შიმშილითა და უწყლობით სულ მცირე 50 ბავშვი დაიღუპა. გარდა ამისა, ისლამისტები განაგფძობდნენ იეზიდთა დევნას და დევნილებს ბობმავდნენ.
ამერიკამ დევნილტა გადასარჩენად მთაზე გადასხა დესანტი, ხოლო სატრასპორტო ავიაციამ პარაშუტებით რამოდენიმეჯერ ჩამოყარა ჰუმანიტარული ტვირთი. პარალელურად ერაყის შევულმფრენებმა დაიწყეს დევნილთა ევაკუაცია.
წუხელ კი პრეზიდენმა ობამამ განაცხადა, რომ ამერიკელთა მასირებული ავიადარტყმების შედეგად ისლამისტებმა სინჯარის მთას ალყა მოხსნეს.
შეგახსენებთ, რომ ერაყში მოქმედმა ექსტრემისტულმა დაჯგუფებამ „ისლამური სახელმწიფო“ საბრძოლო მოქმედებების დროს 500-სზე მეტი ქურთი-იეზიტი მოკლა. ზოგიერთ შემთხვევაში ისლამისტებმა ქალები და ბავშვები ცოცხლად დამარხეს.ისლამისტები სიკვდილის შიშით იეზიდებისაგან ისლამის მიღებას მოითხოვენ. ისლამისტებმა ასობით იეზიდი ქალი და ბავშვი მონებად აქციეს.
ერაყის ხელისუფლების მონაცემებით, 200 ათასი იეზიდი ისლამისტებს გაექცა და დევნილი გახდა.
აშშ-ის პრეზიდენტმა ბარაკ ობამამ უკვე განაცხადა, რომ ერაყში გენოციდს არ დაუშვებს და ერაყში ისლამისტების პოზიციებზე წერტილოვანი ავიადარტყმების ბრძანება გასცა. ამერიკული ავიაცია ერაყელ ისლამისტებზე იერიშს იმ შემთხვევაში მიიტანს თუ ისინი ქვეყანაში მყოფ ამერიკელებს ან მშვიდობიან ერაყელებს საფრთხეს შეუქმნიან. მან აღნიშნა, რომ ისლამური დაჯგუფების „ისლამური სახელმწიფო“ მებრძოლები მიიწევენ ერაყის ქურთისტანის ავტონომიის დედაქალაქ ირბილისაკენ, სადაც ამერიკელი დიპლომატები და სამხედრო მრჩევლები იმყოფებიან. „მე ვუბრძანე სამხედრომოსამსახურეებს, განახორციელონ წერტილოვანი დარტყმები „ისლამისტური სახელმწიფოს“ შენაერთებზე, თუ ისინი ქალაქს მიუახლოვდებიან.
დაბობმვების პარალელურად ამერიკული ავიაცია ჰუმანიტარულ ტვირთს ყრის ისლამისტების მიერ ალყაშემორტყმულ დასახლებებში და დევნილთა ბანაკებში.
15.08.14
Discussion about this post