ნებისმიერ საქმიანობაში ყველაზე ძლიერი რესურსი ადამიანური რესურსია – ადამიანის ცოდნა, განათლება, ფიზიკური თუ გონებრივი შრომა პატარა კომპანიისა თუ სახელმწიფოს წინსვლას ყველაზე მეტად განაპირობებს. იმისთვის, რომ თითოეული დაწესებულების მიერ არჩეული გეზი, განხორციელებული საქმიანობა და დასახული მიზნები იყოს ეფექტური, მას აუცილებლად სჭირდება კარგად მომზადებული და პროფესიონალი კადრები, რომლებიც ამ ყველაფერს განაპირობებენ. ეს არის რესურსი, რომელსაც ვერაფერი ჩაანაცვლებს.
დამეთანხმებით, საქართველოში პროფესიონალი კადრების ნაკლებობა აშკარად შეინიშნება. ამას მრავალი ფაქტორი ერთად განაპირობებს, თუმცა მათზე საუბარი ძალიან შორს წაგვიყვანს. მთავარია, რომ აღნიშნულის მოგვარება ჩვენივე ქვეყნის წინსვლის ერთ-ერთი მთავარი წინაპირობაა.
სწორედ ამ პრობლემასთან ბრძოლას უნდა ემსახურებოდეს საქართველოს პრემიერ-მინისტრ ირაკლი ღარიბაშვილის ინიციატივა საქართველოში საჯარო მოხელეთა მომზადების ცენტრის შექმნის შესახებ. როგორც პრემიერმა განაცხადა, უნდა შეიქმნას პროფესიული საჯარო სამსახური, რომელიც კარიერულ წინსვლაზე იქნება დაფუძნებული. ცენტრი კადრების დიდ ქსელს მოამზადებს და მათში შესაბამისი უნარ-ჩვევების განვთარებას შეეცდება.
The Tbilisi Times შეეცადა, გაერკვია, თუ როდის დაიწყებს საჯარო მოხელეების მომზადების ცენტრი ფუნქციონირებას, რა არის მისი მიზანი და როგორ აპირებენ ინიციატორები თავიანთი ჩანაფიქრის განხორციელებას. ამის შესახებ განათლების საერთაშორისო ცენტრის დირექტორს, ნინო ჭელიძეს ვესაუბრე.
როდის ამოქმედდება საჯარო მოხელეთა მომზადების ცენტრი და რა იქნება მისი მიზანი?
– სკოლა 2016 წლის სექტემბრიდან ამოქმედდება. სკოლის ძირითად მიზანთა შორის არის საბაზისო ტრენინგ პროგრამის შექმნა, რომლის გავლა მოუწევს ყველა იმ პირს, ვინც საჯარო სექტორში გეგმავს მუშაობას. ასევე შეიქმნება კურიკულუმი იმ სპეციფიური უნარ-ჩვევების გასავითარებლად, რომლებიც საჯარო მოხელეებს კარიერულ ზრდაში დაეხმარება. ზოგადად, სკოლა საჯარო სამსახურის რეფორმის ინსტრუმენტია, შესაბამისად, ტრენინგებისა და პროფესიული განვითარების პროგრამების მორგება კანონის ახალი საკვალიფიკაციო ჩარჩოს გათვალისწინებით მოხდება.
რატომ გადაწყდა ცენტრის შექმნა? ხომ არ თვლით, რომ საჯარო სამსახურებში კვალიფიციური კადრების ნაკლებობა შეინიშნება?
– მოგეხსენებათ, რომ საჯარო სამსახურის კანონი 90-იანი წლებიდან არ შეცვლილა. ამჟამად მიმდინარეობს საჯარო სამსახურის ახალი კანონის მოსმენა პარლამენტში და ამ სამსახურის რეფორმა იგეგმება. რეფორმა მიზნად ისახავს ახალი ადმინისტრირებისა და მართვის სისტემების დანერგვას სახელმწიფოში, რაც არსებული მართვის პრონციპების ევროკავშირის სისტემებთან სინქრონიზაციას გულისხმობს. საბოლოო ჯამში, ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეები მიიღებენ გამჭვირვალე და საერთაშორისო სტანდარტის მქონე საჯარო სამსახურის სფეროს, ხოლო საჯარო მოხელეები სამართლიან და პროფესიუნალურ დამსაქმებელ სისტემას.
რა პრინციპით იმოქმედებს ცენტრი? როგორ შეარჩევთ მათ, ვინც შესაბამისი მომზადება უნდა გაიაროს?
– საბაზისო ტრენინგი საჯარო სამსახურში დასაქმების მსურველთათვის აუცილებელი პირობა იქნება. მიზნობრივი ტრეინინგები კი საჯარო მოხელეთა შეფასებისა და კარიერული ზრდის მექანიზმია.
რა ტიპის მომზადებას გავლიან საჯარო მოხელეები? არსებობს თუ არა რაიმე პროგრამა და შერჩეული გყავთ თუ არა კვალიფიციური კადრები, რომლებიც ტრენინგებს ჩაატარებენ?
– საჯარო მოხელეთა ტრეინინგს ქართველი და უცხოელი სპეციალისტები ჩაატარებენ.
ვინ უხელმძღვანელებს ცენტრს და ვისთან იქნება ის ანგარიშვალდებული? ცენტრი დამოუკიდებელია თავისი მოქმედების ფარგლებში თუ რომელიმე სახელმწიფო უწყებას ექვემდებარება?
– სკოლა განათლების საერთაშორისო ცენტრის ნაწილია და მისი მაკონტროლებელი საქართველოს მთავრობაა.
პირველ ეტაპზე რომელი საჯარო სამსახურების მოხელეთა გადამზადება იგეგმება?
– სკოლა მომზადებას დაიწყებს შერეული, უწყებათაშორისი ჯგუფებით, რადგან ახალი სტანდარტის ტრეინინგ პროგრამები სახელმწიფო უწყებებს შორის ძლიერ ურთიერთკოორდინაციას ეფუძნება.
არსებობს თუ არა მსგავსი ცენტრები განვითარებულ ქვეყნებში? როგორია ამ მხრივ საერთაშორისო გამოცდილება და გაიზიარებთ თუ არა მას საჯარო მოხელეთა გადამზადების დროს?
– წარმატებული სახელმწიფო ადმინისტრაციისა და მართვის სკოლებია გერმანიაში, საფრანგეთში, პოლონეთში. ჩვენთვის სამივე მოდელი მისაღებია, თუმცა უფრო საინტერესო იქნება ამ სკოლების სხვადასხვა პროგრამის სინერგია. მაგალითად, პოლონეთის სკოლა ევროკავშირთან ასოცირებისა და ადმინისტრაციული რეფორმისთვის დაარსდა, მაშინ როცა საფრანგეთის სკოლა მაღალი რანგის სახელმწიფო მოხელეობისთვის ამზადებს ან დაინტერესებულ სახელმწიფოებსმ ართვისა და ადმინისტრირების პოლიტიკის საერთაშორისო ფორუმს სთავაზობს.
საიდან გამოიყოფა ცენტრის ბიუჯეტი?
– სკოლა ნაწილობრივ დაფინანსდება სახელმწიფო ბიუჯეტიდან. პარტნიორი და დონორი ორგანიზაციების ჩართულობა პროგრამებით უზრუნველყოფისა და ტექნიკური დახმარებისთვის იქნება გამოყენებული.
ცენტრი მუდმივად იფუნქციონირებს თუ მისი მოქმედების ვადა დროში შეზღუდულია?
– არსებული საერთაშორისო გამოცდილების გათვალისწინებით, სკოლები მუდმივად მოქმედებენ. მოგეხსენებათ, რომ საჯარო სფერო მუდმივად იხვეწება მართვასა და ადმინისტრაციაში, იცვლება მოთხოვნები, ყალიბდება ახალი სტანდარტები. შესაბამისად, ევროპაში დაარსებული სკოლები, როგორიცაა ENA, KSAP, Federal School of Administration ათობით წლებს ითვლიან.
ესაუბრა
თეა ღვინაძე