უკვე წლებია საზოგადოების აზრი გენმოდიფიცირებულ საკვებთან დაკავშირებით ორად იყოფა. ნაწილი მიიჩნევს, რომ ხელოვნურად შექმნილი საკვები კაცობრიობის ერთ-ერთი მთავარი მიღწევაა, ნაწილი კი მის უარყოფით თვისებებზე მიუთითებს.
„თბილისი თაიმსი“ დაინტერესდა ქართველი მომხმარებელი სურსათის შეძენისას თუ რას აქცევს ყურადღებას და თუ რა ინფორმაციას ფლობენ გენმოდიფიცირებულ პროდუქციასთან დაკავშირებით.
გამოკითხვის შედეგად არც თუ სახარბიელო შედეგები, დადგინდა რომ მომხმარებელთა 35 %-ი სურსათის შეძენისას ყურადღებას აქცევს შეფუთვაზე მითითებულ ვადას, 10%-ი პროდუქტის წარმომავლობით ინტერესდება, ხოლო ქართველ მომხმარებელთა 50%-ი სამწუხაროდ არ აქცევს ყურადღებას ეტიკეტზე მითითებულ ინფორმაციას. აქვე აღსანიშნავია, რომ გამოკთხული მოქალაქეების დაახლოებით 65%-ი არ ფლობს ინფორმაციას გენმოდიფიცირებულ პროდუქციაზე.
თუ რა ზიანი შეიძლება მოუტანოს ადამიანს გენმოდიფიცირებული საკვების მიღების შემთხვევაში და ტარდება თუ არა რაიმე ღონისძიებები მოსახლეობის ინფორმირების დონის ასამაღლებლად ამ და სხვა კითხვებით „თბილისი თაიმსმა“ მიმართა სურსათის ეროვნული სააგენტოს სურსათის დეპატამენტის უფროსს კახა სოხაძეს.
თქვენი ინფორმაციით, იყიდება თუ არა ჩვენს სუპერმარკეტებში გენეტიკურად მოდიფიცირებული პროდუქცია?
იყიდება, მაგრამ არცთუ დიდი რაოდენობით, თუმცა, ზოგჯერ ეტიკეტზე არ არის მითითებული ინფორმაცია სურსათში გენმოდიფიცირებული ორგანიზმების (გმო) შემცველობის შესახებ, ქვეყანაში შესაბამისი ლაბორატორიის არარსებობის გამო კი ვერ ხერხდება გმო-ს შემცველობის დადგენა. ამის გამო სურსათის ეროვნული სააგენტო მიმდინარე წელს განახორციელებს გმო-ს შემცველი სურსათის ლაბორატორიულ კვლევას ქვეყნის ფარგლებს გარეთ და კვლევის შედეგები ეცნობება საზოგადოებას.
ბატონო კახა, ადამინაისთვის რა ზიანის მომტანი შეიძლება გახდეს გენმოდიფიცირებული საკვების ინტენსიურად მიღება?
ამასთან დაკავშირებით არ არსებობს ჯანდაცვის მსოფლიო ან სხვა ორგანიზაციების რაიმე სახის კომპეტენტური რეკომენდაცია, რომელიც პირდაპირ მიუთითებს ადამიანის ჯანმრთელობაზე გენმოდიფიცირებული სურსათის მავნე ზემოქმედებაზე, თუმცა, ქვეყანაში არსებული მოთხოვნების შესაბამისად, იმ შემთხვევაში, თუ სურსათი ან მისი ინგრედიენტი შეიცავს 0,9 %-ზე მეტ გმო-ს, სავალდებულოა, ეს ინფორმაცია ეტიკეტზე იყოს მითითებული.
არსებობს თუ არა, საქართველოს კანონმდებლობაში კანონი გენმოდიფიცირებული პროდუქციის რეგულირებასთან დაკავშირებით და თუ არ არსებობს რამდენად არის დაგეგმილი მსგავსი კანონპროექტის შემუშავება?
გარემოს დაცვის სამინისტროს ინიციატივით შემუშავდა კანონპროექტი, რომელსაც საქართველოს პარლამენტი, სავარაუდოდ, საშემოდგომო სესიაზე დაამტკიცებს.
ჩვენს მიერ ჩატარებული გამოკითხვის შდეგად დადგინდა, რომ მოსახლეობის უმრავლესობა არ ფლობს ინფორმაციას გენმოდიფიცირებულ პროდუქციაზე, თქვენი სააგენტო თუ ცდილობს საზოგადოების ინფორმირებას ამ კუთხით?
რა თქმა უნდა. სურსათის ეროვნული სააგენტო პერიოდულად აწვდის საზოგადოებას – როგორც მომხმარებლებს, ასევე ბიზნესოპერატორებს ინფორმაციას ქვეყანაში არსებული მოთხოვნების შესახებ, მათ შორის, სურსათის სწორად ეტიკეტირების შესახებ, რაც ასევე გულისხმობს ვალდებულებას სურსათის ეტიკეტზე გმო-ს შემცველობის შემთხვევაში ინფორმაციის დატანას.
საქართველოს კანონმდებლობა არ კრძალავს გმო-ს შემცველი სურსათის სამომხმარებლო ბაზარზე განთავსებას მხოლოდ ერთი პირობით – მომხმარებელი ამის შესახებ ინფორმირებული უნდა იყოს.
25.09.13
ნინა პირტახია