მუჰამადის საქმე მისმა ხალიფებმა (ხალიფაარაბულად მოადგილეს ნიშნავს) გააგრძელეს. ესენია: აბუ ბაქრი, ომარი, ოსმანი და ალი. სუნიტებიმათ „მართლმორწმუნე ხალიფებად“ მოიხსენიებენ. შიიტების რწმენით, მართლმორწმუნე მათ შორისმხოლოდ ალია, დანარჩენი სამი კი – უზურპატორია. დასახელებული ხალიფები თავიანთ თავს ალლაჰისმოციქულის მოადგილეებად მიიჩნევდნენ, მაგრამშემდგომდროინდელი დინასტიის ხალიფები, მაგ., ომაიანები და აბასიანები, უკვე ალლაჰისმოადგილეებად იწოდებიან.
ხალიფებმა მუჰამედის ოცნებას – არაბი ტომებისისლამის დროშის ქვეშ გაერთიანებას – ხორციშეასხეს. მეტიც, მათ არაბეთის საზღვრებიგააფართოვეს და VII-VIII საუკუნეების მიჯნაზესახალიფო ანუ ხალიფატი შექმნეს – უზარმაზარიიმპერია პირინეიდან ინდოეთამდე. ესიყო თეოკრატიული სახელმწიფო, რომელშიც საეროდა სასულიერო ხელისუფლება ერთსა და იმავეუწყებას წარმოადგნდა. სახალიფოს პროვინციებშიხალიფების ფუნქციას ამირები (მმართველები) ანიმამები (წინამძღვრები, ხელმძღვანელები) ასრულებდნენ.
21-ე საუკუნეში არაბთა იმპერია დაიშალა, მაგრამ ისლამური მსოფლმხედველობა საფუძვლად სხვა იმპერიებსაც დაედო- მონღოლების, თურქებისა და ირანელების იმპერიებს, თუმცა ისინი უფრო სამოქალაქო სახელმწიფოები იყვნენ, ვიდრე თეოკრატიული.
დღევანდელი მდგომარეობით, ისლამი მილიარდზე მეტ მიმდევარს ითვლის. არაბეთი და მისი მიმდებარე ქვეყნები ოფიციალურად თუ არაოფიციალურად კვლავაც ისლამური სახელ,წიფოები არიან.
მასალა მოამზადა: თორნიკე ყრუაშვილმა.
