“თბილისი თაიმსი“ მუსიკოს ლაშა ნოზაძეს ესაუბრა. ის არის რეგის სტილში მომუშავე პირველი ქართული ჯგუფის, REGGAEON, ვოკალისტი და ლიდერი. ლაშამ ჯგუფთან ერთად რიგით მეოთხე ალბომი „მე ვიცი“ გამოუშვა. ინტერვიუდან ჩვენი მკითხველი გაიგებს რა არის მისთვის მუსიკა, როგორ უყურებს ჯგუფის განვითარებას და რას გეგმავს, როგორც რეჟისორი. ამ და სხვა ბევრ თემაზე მუსიკოსმა გულახდილად ისაუბრა.
ლაშა, პირველ რიგში, მინდა გკითხოთ, რა ასაკში დაიწყეთ მუსიკის მოსმენა და რამ განაპირობა თქვენი არჩევანი, რომ მომავალში რეგის სტილში გემღერათ?
– მუსიკის მოსმენა ადრეულ ასაკში დავიწყე, შეიძლება ითქვას, ბავშვობაში. მუსიკალური განათლების მიღების წლებიც მქონდა. დავდიოდი მუსიკალურში, თუმცა არ მიყვარდა. შემდეგ, მოზარდობის ასაკში, დადგა პერიოდი, როცა ჯგუფების მოსმენა დავიწყე. საქართველოში მანამდე ეს არ იყო. რეგის რაც შეეხება, ბავშვობიდან მესმის. საქართველოს კუთხეებშიც ბევრგან გაიგონებ რეგის. კუთხური ფოლკლორი ძალიან ახლოა იმასთან, რასაც ვუკრავთ. ისე იწერება, ვაჟა ფშაველაც რეგია და უამრავი ხალხურიც. თვითონ მექანიზმი აქვს ასეთი. დაახლოებით, 16-17 წლიდან რაღაც მცდელობები მქონდა. მერე თანდათან შეგვიტყუა და მოვედით აქამდე.
თქვენს ცხოვრებაში ერთ-ერთი მთავარი ადგილი მუსიკას უჭირავს. რა არის მუსიკა თქვენთვის? რისგან იღებთ ინსპირაციას?
– ნამდვილად, ასეა. ერთ-ერთი კი არა, გადამწყვეტი ადგილი უჭირავს მუსიკას. მე უფრო ცხოვრების სტილი მგონია. შენთან ერთად არის და შემდეგ გამოსვლას ითხოვს, ამ ფორმაში პოულობს გზას, მუსიკაში. ისე რომ შეხედო, როგორც ხელობას ან პროფესიას, შეიძლება მოგწყინდეს. მუსიკა მდგომარეობაა. ახლა ასე ვუკრავ, ალბათ, ორი წლის შემდეგ სხვაგვარად დავუკრავ, ჭაღარასთან ერთად კიდევ უფრო სხვანაირად და ასე შემდეგ. ყველაფერს თავისი მდგომარეობა აქვს.
ინსპირაციას რაც შეეხება, ჩვენი ლიტერატურა და ჩვენი მხარეები ამოუწურავია. ჯერჯერობით, სადმე წასვლა რამის მოსაფიქრებლად არ მჭირდება, რადგან აქ მომწონს.
2008 წელს შეიქმნა ჯგუფი რეგიონი, რომელიც არა მარტო საქართველოში, არამედ ამიერკავკასიაში არის პირველი რეგის სტილში მომუშავე ჯგუფი. თავდაპირველად ქართველი მსმენელისთვის, ალბათ, უცხო იყო ეს სტილი. როგორ შეძელით მათთვის ამ მუსიკის მიწოდება და შეყვარება?
– დიახ, 2008 წელს შეიქმნა ჯგუფი, თუმცა, რა არის იცით, ასე რომ ვთქვათ, წინამდებარე პატარა პლატფორმა გვქონდა. სანამ ჯგუფი შეიქმნებოდა, იყო სოლო და სტუდიური მცდელობები. „თავისუფლება შენ“ და „დინამო“, – ასეთი სიმღერებია, ჩემი პირველი და ძველი. მაშინ ჯგუფი არ მყავდა და არც ვუკრავდი. გარეთ არც დავუკრავდი, ასე რომ ვთქვათ. ფონოგრამის დრო იყო, მხოლოდ ჩაწერით. იმ მუსიკამ მოამზადა ის პლათფორმა, რომ შემდეგ, როცა ცოცხალი ჯგუფით გავედით, იმდენად უცხო არ ყოფილა, თუმცა ცოტა უცნაური იყო. რატომ იყო, რას ნიშნავდა, რა იყო, აინტერესებდათ. ასეთი პიონერული გზა გავიარეთ, ნამდვილად. ეგონათ, რომ აუცილებლად იამაიკური უნდა ყოფილიყო. ისიც ეგონათ, რომ აუცილებლად მოსაწევთან ასოცირებული უნდა ყოფილიყო. ძალიან დაბალი დონის შეფასებებზე იდგა. ამას ღრმა ხელოვნებად ვერ აღიქვამდნენ, მაგრამ დრო გავიდა. ჩვენ გავაკეთეთ-მეთქი ნამდვილად ვერ ვიტყვი, მაგრამ დედამიწაზე იმდენი რეგი ჯგუფია და იმდენი ფესტივალი, რომ, ფაქტობრივად, ყველაზე ბევრია უკვე, მასშტაბურობას და რაოდენობას ვგულისხმობ. ეს იმას ნიშნავს, რომ ყველგან შეაბიჯა. ყველასთვის ახლო აღმოჩნდა. არავის გადათარგმნა არ დასჭირდა. ყველა თავის ენაზე მღერის და ყველა საინტერესოა. შესაბამისად, არ გაგვიჭირდა, მაგრამ უცნაური იყო. ამბობდნენ, რომ რაღაცას ჰგავს. ქართული რომ იყო, არ აღიარებდნენ. დღეს აღარაა ეგ კითხვები.
ჯგუფი რეგიონი არის მთელი გუნდი, როელიც ერთად მუშაობს და ქმნის საკუთარ მუსიკას. როგორია მუშაობის პროცესი?
– მუშაობის პროცესი საინტერესოა, როცა უკვე ერთად ვიკრიბებით, როცა ვაცოცხლებთ. ძირითადად, ტექსტი და მელოდიური ხაზი თუ არ მოვიდა, ანუ, ასე ვთქვათ, ჩემს თავში თუ არ მოიხარშა, ისე ახალი არ იბადება. თვითონ ჯგუფის შემადგენლობას რაც შეეხება, ძირითადი ბირთვი არის ისეთი, რომ მათთან ერთად, რომ შეიკრიბები, ეს შენი ჩანაფიქრი, სულ სხვა ფერებში იბეჭდება, სულ სხვა ტექნოლოგიაში შედის. მარტო მუსიკის გაკეთება ან დაწერა ვერ წარმომიდგენია. კომფორტულად და კარგად ვმუშაობ ჯგუფის წევრებთან ერთად., სწრაფადაც, რაც მთავარია.
ჯგუფის შექმნის დღიდან ოთხი ალბომი გამოუშვით. ყველამ ვიცით, რომ პრობლემებია ქართულ შოუბიზნესში, თუმცა თქვენ მაინც ახერხებთ საკუთარი მსმენელისთვის ახალი პროდუქტის მიწოდებას. როგორც მუსიკოსი, რას ისურვბდით და რა არის საჭირო, რომ მუსიკოსებისთვის შეიქმნას კონფორტული გარემო საქართველოში?
– ამის ნამდვილად დიდი სურვილი მაქვს. მე კიდევ ბევრის კეთება მინდა, მაგრამ, აი, დამწყებებისთვის, ვინც პირველ ნაბიჯებს დგამს, შესაბამისი გარემო უნდა შეიქმნას. თუ მათგან შეიძლება ჯგუფი შედგეს და ფართო მასშტაბებზე გავიდნენ, ამის ხელშეწყობის „ფონდი“ თუ „ბაზა“, რაღაც ხელმოსაჭიდი უნდა არსებობდეს. ამას ძალიან დიდი ბრძოლა სჭირდება. ცოცხალი მუსიკის კეთება ბევრად უფრო ძვირი და რთულია. ჩემი აზრით, ჯგუფებისთვის სივრცეები ბევრი უნდა იყოს. ბევრი ვარჯიშობს, ემზადება, ერთმანეთს ეძებენ, მაგრამ შემდეგ ველი არ არის, რომ ერთად გამოვიდნენ. ეს ასე არაა სხვა ქვეყნებში. ღია მიკროფონის პრინციპი არსებობს, რომელშიც სრულიად უცნობი ბენდები უკრავენ და იქიდან შეიძლება დიდ აუდიტორიაზე გავიდნენ. აღმოჩენის ფესტივალებია, ასე რომ ვთქვათ. ჩვენთან, სამწუხაროდ, ჩამოყალიბებული ჯგუფებისთვისაც კონცერტები, ფაქტობრივად, დღესასწაულებზეა. სახალხო კონცერტი რომ ჩატარდეს, აუცილებლად რაღაც უნდა ხდებოდეს. ასეთი რაღაც არის სულ სამი-ოთხჯერ წელიწადში: ახალი წელი, ქალაქობა, 26 მაისი და ა.შ. ეს ძალიან ცოტაა. ასე ვერც მაგალითს იძლევი და ვერც შენ თვითონ ვითარდები. ყველა ხომ არ წავა საქართველოდან. აი, ესაა გამოსასწაორებელი. სიხშირე და დიდი აქცენტი უნდა იმას, რომ მეტი ცოცხალი მუსიკა გაიგოს ხალხმა და დიფერენცირება შეძლოს.
საქართველოს მასშტაბით სხვადასხვა ქალაქში მართავთ კონცერტებს. ასევე აქტიურად მონაწილეობთ საერაშორისო ფესტივალებში. რა არის ის მთავარი, რაც მსმენელს აერთიანებს და როგორები არიან თქვენი მსმენელები?
– ჩვენი მსმენელი არის ყველა ასაკის ადამიანი, ბავშვიდან დაწყებული, ასაკიანი ბატონებით და ქალბატონებით დამთავრებული. ეს მუსიკა ყველასთვისაა და განსაკუთრებულობას არ მოითხოვს. ის არის ყველაზე სახალხო, ღია ქუჩის მუსიკა, მრავალმაყურებლიანი ტიპის. ყველანაირი ხალხი იკრიბება, ყველა ასაკის. მშვიდობის და სიკეთის ფერია მათი შეკრება ამ მუსიკის ქვეშ. 5 წელია ვმუშაობთ და გვინდა ფრთები შევასხათ ჩვენს იდეას. ყველასთან მზად ვართ ვითანამშრომლოთ იმისათვის, რომ პირველი რეგი ფესტივალის პრეცენდენტი შევქმნათ საქართველოში. დავანახოთ, რამდენი სხვა ხალხი მოჰყვება მეზობელი ქვეყნებიდან ამ ფორმატის ფესტივალს. წყალი არ აქვთ და იქ აკეთებენ ფესტივალებს. ჩვენ სამოთხეში ვცხოვრობთ და გვინდა, რომ ცოცალი და ნამდვილი გავაკეთოთ. თუ გამოგვივიდა, კარგი იქნება.
ლაშა, პროფესიით რეჟისორი ხართ და ამ მიმართულებითაც საკმაოდ დიდი გამოცდილება გაქვთ. რისი გაკეთება გსურთ, რა გეგმები გაქვთ, როგორც რეჟისორს?
– ახლაც ვშრომობთ მაგ კუთხით და ბოლნისის თეატრს ვემსახურებით. თეატრი სადაც უყვართ, იქ ღირს კეთება. ჩემი მიზნები უფრო სხვაგან მაქვს. შინაგნი მდგომარეობა მაქვს ისეთი, რომ კინო აუცილებლად უნდა გადავიღო. ამისთვის მზადაც ვარ და მზადაც მაქვს. ისეთ დროს ვიყავი სტუდენტი და მაშინ დავამთავრე, როცა ქორწილების მეტს არაფერს იღებდნენ. არაფერი ხდებოდა და, შეაბამისად, იმ დროს თეატრისკენ წავედი. მერე ამას უკვე მუსიკა მოჰყვა და ის წლები ასე გავიდა. ახლა საბედნიეროდ ტექნიკა ბევრია, ბევრნაირია და, ალბათ, ნელ-ნელა მაგისთვისაც მოვიცლი, დრო სჭირდება.
მიუხედავად იმისა, რომ შემოქმედებითად ძალიან დატვირთული ხართ, საინტერესოა, თავისუფალ დროს როგორ ატარებთ? რისი კეთება მოგწონთ?
– თავისუფალი დრო ძირითადად შვილებს მიაქვთ, მაგრამ უფრო თავისუფალი დრო როცა მაქვს და როცა შემიძლია შვილებისგანაც ცოტა ხნით გავიდე, მივდივარ სათევზაოდ. მუსიკოსების წრე გვაქვს შექმნილი და ერთად დავდივართ შორ მანძილზე. ეს დიდი ხანი მყოფნის ხოლმე დასასვენებლად. მოკლედ, თევზაობის გარდა სხვას ვერაფერს ვასწრებ. ისე ფეხბურთი მიყვარდა ძალიან.
თქვენი შვილები რამდენად უსმენენ მამის შექმნილ მუსიკას და რამდენად გგულშემატკივრობენ?
– ცოტა უხერხულად ვარ ხოლმე. უშენოდაც რომ მოსწონთ, კარგია. კონცერტებზე ისე იქცევიან, ჩვეულებრივად. რაღაც პრივილეგირება, რომ ეს მამის მუსიკაა, არ აქვთ და ძალიან მიხარია. ჩვეულებრივად აღიქვამენ. კარგია, რომ არ უკვირთ რაღაცები.
რომ არა მუსიკა და თეატრი თქვენს ცხოვრებაში, რა პროფესიის იქნებოდით? გიფიქრიათ ოდესმე რაიმე სხვაზე?
– წარმოდგენა არ მაქვს. მხოლოდ მიფიქრია ბავშვური რაღაც, წყალთან ასოცირებული. წყალთან გავიზარდე და მეზღვაურობზე მიფიქრია ბავშვობაში. უკვე სერიოზული ასაკიდან ხელოვნება ჩაჯდა მყარად ჩემში და წავედი რეჟისორობისკენ.
რომელ ქართველ ან უცხოელ მუსიკოსთან ან შემსრულებელთან ითანამშრომლებდით?
– ბევრია მასეთი საინტერესო მუსიკოსი. სასურველი თუ არის, უფრო კომპოზიტორებისკენ გავიხედავდი. აი, სტინგთან ერთად კარგი იქნებოდა. ერთმანეთს რაც მოუხდებოდა, იმას გავაკეთებდი. ისე, რომ ვინმეზე ვგიჟდებოდე, არა. საინტერესო მუსიკოსებთან კარგი იქნებოდა.
უკვე ვახსენეთ, რომ საზღვარგარეთ ფესტივალებში მონაწილეობთ. თქვენი აზრით, რისი მიტანა შეგვიძლია უცხოელი მსმენელისათვის, თუნდაც, ქართული რეგის სახით? არის რაღაც ისეთი, რაც ქართველებს გვაქვს სათქმელი?
– დიახ, არის. ზუსტად ეგაა მთელი ამბავი. ვთქვათ, ჩახვედი და მღერი რომელიმე ენაზე. ყველა ცდილობს, რომ იმის ასახსნელად თუ რაზე მღერის, მშობლიური ენიდან ორი სტროფი იმღეროს საერთაშორისო და ყველასთვის გასაგებ ენაზე. ჩვენს შემთხვევაში არის ისე, რომ გვთხოვენ აუცილებლად ქართულად სიმღერას. ჩვენი ბგერების მოდიფიკაცია, როგორც ვლაპარაკობთ და რა ბგერებიც გვაქვს, იმათთვის სასწაულია. ჟ, ღ, წ, – ეს ასოები ბევრ ენაზე არ გამოითქმის და სიმღერაში ჩასმული დიდ შთაბეჭდილებას ახდენს. ასევე საინტერესოა მათთვის ინსტრუმენტები, პოლოიფონია. სულ სხვანაირი განვითარება აქვს ქართულს და სულ სხვანაირი -დანარჩენ დედამიწას. საინტერესოა ყველა, მაგრამ ჩვენი მაინც წინ დგას. რაღაც სხვანაირად საინტერესოა. აშკარად ვხვდები ხოლმე, რომ მოინუსხნენ. დიდი განსხვავებაა ხოლმე სხვა გამომსვლელებთან შედარებითაც. ეს მარტო ჩვენთან (რეგიში) არაა. ყველგან მასეა, ფოლკლორშიც. სადაც ჩვენი ინსტრუმენტები და მრავალხმიანობა შემოდის, მაშინვე ეგ ხდება. ერთი ისაა, რომ პასუხისმგებლობა მატულობს. ცოტა მკაცრად უნდა იყო. რესტორნის ტიპის შესრულება, რუსეთში როგორცაა, ძალიან ცუდი მგონია, რადგან წარმოდგენა ექმნებათ, თითქოს, ჩვენი მუსიკა მხოლოდ საჭმლის ჭამის დროს არის და ამით უნდა გაგართონ, დაგიკრან. ეს არ მინდა რომ მოხდეს. სამწუხაროდ, ბევრი უკრავს რუსეთში ასე, ამ სისტემაში. რა თქმა უნდა, ფოლკლორს ვგულისხმოვბ. რეგის ეს საფრთხე არ ემუქრება.
არსებობს ისეთი მუსიკოსი, რომელმაც ყველაზე დიდი გავლენა მოახდინა თქვენზე?
– კი, რა თქმა უნდა. ასეთია Bob Marley. ჩემთვის ის მეგობარიც არის, პედაგოგიც, გმირიც. ესაა მუსიკას პლუს ადამიანი, ანუ, ყველანაირად დადებითია და ის თავის ქვეყანაში ხალხისთვის ისეთივე გმირია, როგორც ჩვენთვის დავით აღმაშენებელი, იმიტომ, რომ ქვეყანა, რომელიც კოლონია იყო, ტურიზმის ღერძად აქცია. სამაგალითოა თავისი მუსიკით, თავისი ტექსტებით და ასეთი ადამიანებისგან ისწავლი იმას, რომ, თუ ხმის ამოღებას აპირებ, ჯერ უნდა გაზომო, რადგან სიტყვა ძალაა. რაიმეს რომ იტყვი, ეს რაღაცას უნდა ნიშნავდეს. მელოდიისთვის და ბგერებისთვის სიტყვების ჩალაგება კარგი არაა. “ღამეა, წვიმაა“, ეგ გავიარეთ უკვე.
გაქვთ საყვარელი ფრაზა, რომელსაც ხშირად იყენებთ?
– კი, მაქვს. ბაროს ვამბობ ხოლმე ხშირად. გურული მისალმებაა: ბარო, ბარო. ჩვევაში მაქვს ბავშვობიდან და დამრჩა.
და ბოლოს, როგორ ხედავთ ჯგუფი რეგიონის მომავალს და დიდი ხნის შემდეგ უკან რომ მოიხედავთ, რა არის ისეთი, რითიც იამაყებთ?
– ეგ ძალიან კეთილი სურვილებია. ერთი, რაც ვიცი, ისაა, რომ, ალბათ, არ მოგვწყინდება და ბოლომდე შევეცდებით. მოხედვისას, ალბათ, ის მოგვეწონება, რომ იყო, თუ არ იყო, გეწყობოდა ხელი, თუ – არა, წვიმდა, თუ თოვდა, მაინც უკრავდი. რომ მოიხედავ, ალბათ, ეგ გაგიხარდება. ბედნიერება არის ის, როცა შენი რაღაციდან არ ელოდები მარტო ფულს. ამ შემთხვევაში არ მოგწყინდება და თუ მასე არ არის, მაშინ იტყვი „არ გამოდის ამ საქმიდან არაფერი“ და შეეშვები.
მაგდა ბატიაშვილი
