საზოგადოებისთვის მნიშვნელოვანი საკითხია, შეუძლია თუ არა ჩვენი ქვეყნის მოქალაქეს, უძრავი ქონება სახელმწიფოს ფინანსური მხარდაჭერით შეიძინოს? ზოგადად, რა შემთხვევაშია ეს პროცესი ხელსაყრელი და რა მოცემულობებია გასათვალისწინებელი? ამასთან დაკავშირებით მთავრობა საქართველოს მოქალაქეებს იპოთეკური სესხების სუბსიდირების სახელმწიფო პროგრამას სთავაზობს.
დეტალებზე, თუ რას გულისხმობს ეს პროგრამა, „თბილისი თაიმსს“ ეკონომიკის ექსპერტი, იოსებ არჩვაძე ესაუბრა.
„უძრავი ქონების მშენებლობისა და რეალიზაციის პროცესი ის აღმძრავი ღვედია, რომელსაც შეუძლია, შეკუმშული გლობალური მოთხოვნის შემცირების პირობებში დამატებითი იმპულსი მისცეს ეკონომიკის ბევრ დარგს. ეს არის მშენებლობა, ტრანსპორტირება, ლოჯისტიკა, სამშენებლო პროდუქციის წარმოება და ა.შ.
ფაქტობრივად, ჩვენ თითქოს ვეხმარებით ერთ მიმართულებას, მაგრამ, მეორე მხრივ, ამ პროგრამას აქვს მულტიპლიკატორული ეფექტი. ამიტომ, ხელისუფლებამ მიიჩნია, რომ, შეზღუდული რესურსების პირობებში, ჩვენ იმ კალათში უნდა ჩავაგდოთ ბურთი, რომლიდანაც ყველაზე მეტ ქულას მივიღებთ. ეს დატვირთვა აქვს იპოთეკური სესხების სუბსიდირების სამთავრობო პროგრამას. ვფიქრობ, ამ ეტაპზე გამართლებულია“, – განმარტავს არჩვაძე.
ექსპერტი იმის შესახებაც საუბრობს, რის მიხედვით ანაწილებს ადამიანი პრიორიტეტებს, როდესაც ქვეყანაში მთლიანი გადახდისუნარიანობის მოთხოვნა მცირდება. როგორც ის აღნიშნავს, ამ შემთხვევაში, ადამიანთა დიდი ნაწილის საგადამხდელო ყურადღება გადატანილია პირველადი მოხმარების საგნებზე. უფრო გრძელვადიანი, ხანგრძლივი მოხმარებია საგნის, ნივთის, დოვლათის შეძენაზე (მაგალითად, ბინები) მოთხოვნა შედარებით უკანა პლანზე გადადის.
„ფაქტობრივად, ეს დარგი ხდება სათანადო ყურადღებისა და სტიმულირების გარეშე. ამიტომ, სჭირდება პირველი ბიძგი, რომელსაც ამოძრავების დატვირთვა ექნება და სამშენებლო სექტორს წაახალისებს“.
ეკონომიკის ექსპერტი ყურადღებას ამახვილებს, თუ რატომ არის, ამ შემთხვევაში, სამშენებლო სექტორი სხვა მიმართულებებზე მეტად მნიშვნელოვანი.
„ზოგი ფიქრობს, რატომ, მაინცდამაინც, სამშენებლო სექტორი. პირობითად, ამას აქვს გაცილებით მაღალი ეფექტი, ვიდრე, თუნდაც, კვების რომელიმე პროდუქტის წარმოებაზე სახელმწიფო სუბსიდირებას. თუმცა, არც ეს არის ყურადღების მიღმა დასატოვებელი.
როდესაც ქვეყანაში დგება დეფიციტური რესურსების გამოყენების საკითხი, აქ პირველ ადგილზე გამოდის მულტიპლიკატორული ეფექტის ის მნიშვნელობა, თუ რომელ დარგში, რომელ საქმიანობაში არის შესაძლებელი მეტი სამუშაო ადგილის შექმნა და ეკონომიკის დარგების სტიმულირება. ასეა ამ კონკრეტულ შემთხვევაშიც“, – ამბობს არჩვაძე ჩვენთან საუბრისას.
ავტორი: მარიამ ტიელიძე