ძველი ქართული კულტურის საზღვარგარეთულ კერათა შორის ერთოვნული მწერლობის განვითარებისთვის ყველაზე მეტად მნიშვნელობა ჰქონდა ათონის სავანეს. თუ ქართული მწერლობა უაღრესად განვითარდა XI-XII საუკუნეებში, ეს ივერთა მონასტერში მოღვაწე მამების უდიდესი დამსახურებაა.
მონასტერში თავმოყრილი იყო ქართველთა საუკეთესო კულტურული ძეგლები. აქ ითარგმნა და გადაიწერა იმ განძის უდიდესი ნაწილი, რომლითაც ჩვენი მწერლობის ისტორია ამაყობს. ათონზე ჩამოყალიბდა განსაკუთრებული სალიტერატურო, საგანმანათლებლო და საკალიგრაფიო სკოლა, რომელმაც წარუშლელი კვალი დატოვა ჩვენს წარსულში
. კ. კეკელიძე ასე აფასებდა აქაურ ქართველ მოღვაწეთა სავანეს: “…მუდამ მატარებელი იყო ქართული ეროვნული იდეისა საბერძნეთში და რომელიც გადაიქცა იმ წყაროდ, საიდანაც ჩვენში უხვად მოდიოდა მოწინავე კულტურის ნაკადი.“ თუ ქართული მწერლობა უაღრესად განვითარდა XIXII საუკუნეებში, ეს ივერიის მონასტრის მეოხებითაც, სადაც თავმოყრილი იყო ქართველთა საუკეთესო კულტურული ძეგლები, რომელთაც მიზნად დაისახეს გაეცნოთ თავიანთ თანამემამულეთათვის დასავლეთის ლიტერატურული სიმდიდრე და მემკვიდრეობა.
ათონის მთაზე მოღვაწე მამებს შორის იყვნენ გამოჩენილი მოღვაწეები; იოანე გრძელიძე, იოანე და ეფთჳმე მთაწმინდლები, წმ.არსენი ნინოწმინდელი ეპისკოპოსი, ღირსი იოანე ხახულელი ქართველ ოქროპირად წოდებული, ზაქარია მირდათის ძე, არსენი (მხოლოდ არა იყალთოელი და კათალიკოსი, არამედ სხვა კალიპოდან), გიორგი მესვეტე გიორგი მთაწმინდლის მოძღვარი და სხვები..
მასალა მოამზადა: თორნიკე ყრუაშვილმა.
Discussion about this post