ქართული ქრისტიანული ხუროთმოძღვრების ერთ–ერთი უმნიშვნელოვანესი მონუმენტი, პეტრიწონის მონასტერი, რომელიც ბულგარეთის დედაქალაქ სოფიიდან რამდენიმე კილომეტრში მდებარეობს, ერთ–ერთი უძველესი მართლმადიდებელი ეკლესიაა აღმოსავლეთ ევროპაში. ეს უნიკალური სამონასტრო კომპლესი 1083 წელს დაარსა ცნობილმა ქართველმა სახელმწიფო მოღვაწემ და სამხედრო მეთარმა ბიზანტიის კარზე გრიგოლ ბაკურიანის ძემ. მანვე შეუდგინა მონასტერს ტიპიკონი ქართულ და ბერძნულ ენებზე.
პეტრიწონის სამონატსრო კომპლექსში. დაცულ სიწმინდეებს შორის კი ყველაზე დიდი სიწმინდე ლუკა მახარობლის მიერ დაწერილი ღვთისმშობლის საკვირველმოქმედი ქართული ხატია, რომელიც ბულგარეთში პეტრიწონის ღვთისმშობლის მიძინების სავანეში საქართველოდან ჩამოაბრძანეს. ღვთისმშობლის ხატი ორივე მხრიდან მოჭედილია მოოქროვილი ვერცხლით. ხატის პერანგზე ასომთავრულით შესრულებულია წარწერა, 1311 წლით დათარიღებული, რომელიც ადასტურებს, რომ მე-14 საუკუნეში პეტრიწონის მონასტერი ქართველთა გამგებლობაში იყო.
ხატის დღესასწაული ბრწყინვალე შვიდეულის ორშაბათს აღინიშნება. ყოველ წელს აღდგომის მეორე დღეს, ეწყობა ღვთისმშობლის ხატით მსვლელობა და ხატს კლუბიაში მიასვენებენ, შემდეგ პეტრიწონის ეკლესიაში აბრუნებენ. დღემდე ქართულ ხატთან მოსალოცად მოდიან მთელი ბულგარეთიდან მომლოცველები და შემწეობას სთხოვენ.
ქართული ხატის სასწაულების აღსანუსხავად მონასტერში საგანგებო წიგნი ინახებოდა, რომელსაც „კონდიკა” ეწოდებოდა. 1999 წელს მონასტრის ბიბლიოთეკაში გაჩენილმა ხანძარმა იმსხვერპლა მრავალი რელიქვია და მათ შორის წიგნიც, რომელშიც ღვთისმშობლის სასწაულები იყო აღწერილი. თუმცა დღემდე მრავლად არიან ცოცხალი მემატიანეები, დამადასტურებელნი პეტრიწონის ღვთისმშობლის ქართული ხატის საკვირველმოქმედებისა.
მასალა მოამზადა: თორნიკე ყრუაშვილმა
წყარო: www. resonancedaily.com
