ჩვენს საზოგადოებაში და რეალობაში ეს კულტურა იხვეწება და სულ უფრო ინტენსიურად მიმართავენ მოქალაქეები ფსიქოლოგებს. აქტუალური ხდება ოჯახების დაინტერესება, კონსულტაციით მიმართონ ფსიქოლოგებს. თუმცა, მეორეს მხრივ, პრობლემური და აქტუალურია ასევე, რამდენად არიან მზად საქართველოში ფსიქოლოგები, რომ ეს მოთხოვნა დაკმაყოფილდეს. შესაბამისად, სულ უფრო აქტიური ხდება ქვეყანაში პროფესიონალი ფსიქოლოგების აღზრდა და მათთვის კარგი პრაქტიკისა და ასპარეზის მიცემა. ნინო კერესელიძე ახალგაზრდა ფსიქოლოგია, რომელიც ამ მიმართულებით აქტიურად მუშაობს. დღეს ფსიქოლოგების წრეში ნინოს და მის საქმიანობას თითქმის ყველა იცნობს. მიუხედავად მისი მცირე ასაკისა, მან შეძლო საკმაოდ მნიშვნელოვანი სიტყვა ეთქვა საკუთარ პროფესიაში. The Tbilisi Time-სთვის ცნობილი გახდა ნინოს განხორციელებული პროექტებისა და საქმიანობების შესახებ. შესაბამისად, გადავწყვიტეთ დავკავშირებოდით და უფრო დაწვრილებით გაგვეგო ამის თაობაზე. ნინომ მის მეგობრებთან და თანაგუნდელებთან ერთად ჩამოაყალიბა ფსიქოლოგიის ცენტრი. ახალგაზრდა ფსიქოლოგი ნინო კერესელიძე მკითხველს უამბობს თუ რა სახის მომსახურებას უწევს მომხმარებლებს ფსიქოლოგიური ცენტრი, რა ფსიქოლოგიური პრობლემები აქვთ ახალგაზრდებს და რამდენად მნიშვნელოვანია ფსიქოლოგთა გააქტიურება საზოგადოებაში.
მოგვიყევით, როგორ მოხვდით ამ სფეროში და როგორ მოხდა, რომ ასეთ მცირე ასაკში ამდენი შეძელით? როგორ დაიწყო ეს ყველაფერი, რა მიმართულებებს ემსახურება თქვენი ცენტრი და რა პროექტებზე მუშაობთ ამჟამად? სამომავლოდ რა გეგმები გაქვთ?
– მე და ჩემმა მეგობარმა გადავწყვიტეთ დაგვეწერა პროექტი და შემდგომ მიგვემართა ორგანიზაციებისთვის, რომ დაგვხმარებოდნენ განხორციელებაში. პირველი, სადაც მივედი იყო ახალგაზრდული მოძრაობა „დავითიანნი“. გავაცანი, იმ დროისთვის, ძალიან ამბიციური პროექტი. თავადაც არ მჯეროდა, რომ ვინმე მოკიდებდა ამას ხელს. მაგრამ, განხივლვების შემდგემ, გადაწყდა დაგვეარსებინა „დავითიანნში“ ფსიქოლოგიის კომიტეტი, 2014 წლის 25 მარტს. იქ წინასწარ გაგვაფრთხილეს, რომ ყველაფერი იქნებოდა ჩვენზე დამოკიდებული. საერთოდ არ აპირებდნენ ფსიქოლოგიის მიმართულებით მუშაობას. თუმცა, ვიფიქრობ, რომ იმედები გავამართლეთ. დროთა განმავლობაში, მუშაობის შედეგად, გაჩნდა ბევრი მიმართულება, გვერდში დამიდგნენ ახალგაზრდა კოლეგები და ცოტა ავხმაურდით. ცოტახანშივე მოთხოვნა გაჩნდა კონსულტაციებზე და როცა შევატყვეთ, რომ საქმეს ვაკეთებდით, ნელნელა ავტორიტეტი იხვეჭებოდა და გავლენებიც იზრდებოდა, 2014 წლის ნოემბრის თვეში უკვე დავაარსეთ ფსიქოლოგიის ცენტრი. ჩვენ ვმუშაობთ ძირითადად ორი მიმართულებით: საგანმანათლებლო და საკონსულტაციო. გარდა ამისა, ვატარებთ საზოგადოებისთვის საინტერესო და ინფორმაციულ ღონისძიებებს სოციალურ თემებზე. ამჟამად ვმუშაობთ საკმაოდ ფართო კვლევაზე – “მედიის გავლენა ინდივიდის განწყობაზე“ რომელიც აპრილის დასაწყისში დასრულდება. გარდა ამისა, აქტიურად ვმუშობთ სკოლებში და ვატარებთ სხვადასხვა თემებზე შეხვედრებს, მოსწავლეებისთვის და მასწავლებლებისთვის, ასევე უწყვეტად ვმუშაობთ ტრენინგებზე და მასტერკლასებზე. ძირითადი ჩვენი მიმართულება, მაინც არის მშობლები და შვილები, წარმატება და მოტივაცია, სტრესი და აგრესია. ფსიქოსაკონსულტაციო მიმართულებით კი ვატარებთ ინდივიდუალურ კონსულტაციებს. ახლახანს ჩვენთან თანამშრომლობა დაიწყო შესანიშნავმა ფსიქოთერაპევტმა სალომე საბიაშვილმა და ჩვენი გუნდისთვის ეს საკმაოდ დიდი შენაძენია. ჩვენი მიზანია სამომავლოდ ხარისხიანი იყოს ფსიქოლოგიის შესწავლა და ჩვენი წვლილი შევიტანოთ ამ საქმეში. გარდა ამისა, ვმუშობთ ეროვნული დონის წიგნებზე, რომელიც ალბად ძალიან მალე იხილავს დღის შუქს.
ფსიქოლოგიის ცენტრი რა სახის კონსულტაციებს უწევს მსურველებს? რამდენად დიდია დაინტერესება და მოთხოვნა? ძირითადად რა საკითხებზე გთხოვენ დახმარებას მოქალაქეები?
– ჩვენმა ცენტრმა საკმაოდ აქტიურად დაიწყო ფსიქოკონსულტირებებით დაინტერესებული ადამიანების მომსახურება. შეიძლება თამამად ითქვას, რომ ეს ინიციატივაც წარმატებული აღმოჩნდა. ხაზი მინდა გავუსვა ერთ გარემოებას, – შეიძლება ითქვას, რომ ჩვენის მხრივ, უკვე შევძელით და დავასაქმეთ ახალგაზრდები. გარდა ამისა, მართალია კონსულტაცია ფასიანია თუმცა შემოსული თანხა ნაწილდება ტავად ფსიქოლოგებზე და ნაწილს ცენტრს ვახმართ, საკუთარი მიზნების განსახორციელებლად. ამ მიმართულებით ცენტრში ამჟამად გვყავს ორი ფსიქოკონსულტანტი და ერთი ფსიქოთერაპევტი. შესაბამისად, ვახერხებთ, რომ დროულად და ზედმეტი ლოდინის გარეშე შევთავაზოთ მომსახურება მომხმარებლებს. დაინტერესება თანდათან იზრდება, ყველაფერი მაინც ინფორმაციის გავრცელებაზეა დამოკიდებული. იმ მოკლე დროში, რაც ჩვენი ცენტრი არსებობს, საკმაოდ მაღალია დაინტრესება. ძირითადი საკითხები მაინც არის კონფლიქტები, სტრესი, შვილებთან ურთიერთობა და წყვილთაშორისი პრობლემები. ზოგადად უფრო არასამთავრობო ორგანიზაციის პრინციპების შესაბამისად ვმუშაობთ და გვინდა ფსიქოლოგიაში, ჩვენი საქმიანობით, ღირებული სიტყვა ვთქვათ. თუ რამე ფასიანი პროექტი განვახორციელეთ ვცდილობთ ბაზარზე არსებულ ფასთან შედარებით მომსახურება გაცილებით უფრო იაფად შევთავაზოთ. ძალიან საინტერესო და ხელსაყრელი პროექტები გვაქვთ სტუდენტებისთვის და უამრავ შეღავათებსა და ხელშეწყობას ვაკეთებთ. ძალიან კარგი შედეგები გვაქვს და მოტივირებულები ვართ, რომ ჩვენი მხრიდან მაქსიმალური ჩავდოთ ამ საქმეში.
რამდენიმე წლის წინ იყო სტერეოტიპი, რომლის მიხედვითაც ფსიქოლოგთან კონსულტაცია სირცხვილად ითვლებოდა, დღეს რა ტენდენცია შეინიშნება?
– სამწუხაროდ ეს ტენდენცია ინერციით ჯერ კიდევ მოდის, არის რიგი კატეგორია ადამიანებისა, რომლებიც ასე ფიქრობენ, ეს ალბად უფრო განათლების დონისა და ინფორმაციის ნაკლებობის ბრალია. ჩვენი ცენტრი ფსიქოლოგიის პოპულარიზაციაზე აქტიურად მუშაობს. ვატარებთ საჯარო შეხვედრებს ფსიქოლოგიის შესახებ, ვავრცელებთ ინფორმაციას იმის შესახებ თუ, რა არის ფსიქოლოგია და რატომ უნდა მივმართოთ ფსიქოლოგს. თანდათან უკვე მომართვიანობაც იზრდება არამარტო ჩვენთან, არამედ სხვა ფსიქოლოგიის ცენტრებშიც. მაგრამ აქვე უნდა ავღნიშნო, სამწუხაროდ, როგორც ჩანს, მომხმარებელი ჯერ კიდევ იმდენად არ არის ინფორმირებული არსებულ ცენტრებზე, ბევრი ისეთ ცენტრში ან ფსიქოლოგთან მიდის, ხანდახან პრობლემის აღმოფხვრის მაგივრად უარეს მდგომარეობაშიც ვარდება.
ადამიანის ფსიქოლოგია ასაკის მიხედვით იცვლება, ახალგაზრდებთან თუ გაქვთ ურთიერთობა, როგორც ფსიქოლოგს, რა პრობლემებია ახალგაზრდებში, რამდენად ხშირად მიმართავენ ისინი თქვენს ცენტრს?
– ახალგაზრდებთან ძირითადი პრობლემა მაინც სტრესი ან პროფორიენტაციაა (პროფესიის სწორად არჩევა), ასევე ვმუშაოთ კარიერისა და წარმატების თემაზე. ჩვენი ძირითადი მომხმარებლები,როგორც კონსულტირების ასაევე საგანმანათლებლო მიმართულებაშიც, 19-დან 30 წლამდე ასაკის ახალგაზრდები არიან.
როგორც ვიცით, თქვენმა ფსიქოლოგიის ცენტრმა ჩაატარა ახალგაზრდა ფსიქოლოგთა ფორუმი, რომელმა ორგანიზაციებმა მიიღეს მონაწილეობა აღნშნულ ფორუმში და რა საკითების განხილვა მოხდა მის ფარგლებში? აღნიშნულო ფორუმს ერთჯერადი სახე ჰქონდა თუ მომავალშიც აპირებთ გააგრძელებთ?
– ჩვენმა ფსიქოლოგიის ცენტრმა, პირველად საქართველოში, ჩაატარა ახალგაზრდა ფსიქოლოგთა ფორუმი, რომელშიც მონაწილეობას იღებდნენ სხვადასხვა ორგანიზაციებიდან ჩვენს მიერ მოწვული ფსიქოლოგები: ირინა ტაბუციძე, დიანა ნიკოლაიშვილი, ნინო ახალაია, გიორგი დონაძე, თინათინ აფხაიძე, ეკატერინე გვერდწითელი-გოგსაძე. ჩვენი ცენტრის სახელით მოხსნებებები გააკეთეს მარიტა მერკვილაძემ და ვასილ ივანიშვილმა. ძირითადი თემა იყო ფსიქოლოგიის პრობლემები საქართველოში. ჩვენ ასევე 3 დეკემბერს ჩვატარეთ კონფერენცია თემაზე – ძალადობა და ძალადობის პრევენცია, სადაც ჟიურიმ გამოავლინა საპრიზო კატეგორიები. ჟიურის თავჯდომარე გახლდათ ფსქიქოლოგი, მარინა კაჭარავა. ასევე ჟიურის წევრები იყვნენ სხვადასხვა ფსიქოლოგიური ორგანიზაციების ხელმძღვანელები. კონფერენციაზე გვყადვდა ყველაზე პატარა მონაწილე 11 წლის ნათია ჩიტიშვილი, რომლის ნაშრომმაც ჟიური აღაფრთოვანა. პირველი ადგილი კი დაიკავა ანა ფეოდოროვმა თემით – ძალადობა გენდერული ნიშნით.
ზოგადად, რამდენად მნიშვნელოვანია ფსიქოლოგების ან ფსიქოლოგთა ასოციაციების აქტიურობა საზოგადოებაში, შესაძლებელია თუ არა ამ პროფესიის ადამიანების გააქტიურებით იმ ზოგადი დაძაბული ფონის შეცვლა და გაუმჯობესება, რაც დღეს სოციუმშია?
– რა თქმა უნდა, როგორც ყველა სფეროში, აქაც აუცილებელია სხვადასხვა ორგანიზაციების და ფსიქოლოგების აქტიურობა იქიდან გამომდინარე, რომ ჩვენ ყველამ ქვეყნის ჯანსაღი მომავალისთვის უნდა ვიშრომოთ და ჩვენი ცოდნა იმ ადამიანებამდე უნდა მივიტანოთ, ვისაც ეს ყველაზე მეტად სჭირდება. არ მაქვს იმის ილუზია, რომ ხვალ ყველა ორგანიზაცია გაერთიანდება და ერთად დაიწყებს მუშაობას, მაგრამ დიდი სურვილია ყველამ ცოტახნით გვერდზე გადავდოთ პირადი კომფორტი და დავიწყოთ თითოეული ადამიანის პრობლემამდე მისვლა, ეს ბევრად მნიშვნელოვანია ვიდრე, სასახელო კონფერენციების და ფორუმების მართვა მხოლოდ მოსახლეობის გარკვეული ნაწილისათვის.
თქვენ, როგორც ფსიქოლოგი რას გვირჩევთ, როგორ შეიძლება დაიძლიოს ის სტრესი და დეპრესია, როომელიც ცხოვრების სწრაფ ტემპს ახლავს თან, რა რეკომენდაციებს მისცემთ საზოგადოებას?
– სტრესი, უპირველესყოვლისა, ემოციიდან მოდის. ის შეიძლება გამოიწვიოს დადებითმა ან უარყოფითმა ემოციამ, გააჩნია ფსიქოლოგიურ სტრუქტურას, რადგან ზოგ სტრესს ძალიან სწრაფად ვართმევთ თავს და მეტ-ნაკლებად ვარეგულირებთ. სტრესული მოვლენები ახასიათებს ძირითადად სტაბილურ, მერყევ და შედარებით ძლიერ ემოციურ ადამიანებს. ერთსადაიმავე სტრესზე ადამიანებს შეიძლება განსხვავებული რეაქცია ჰქონდეთ. აუცილებელია სტრესს და პრობლემას დაერქვას სახელი, მოხდეს მისი გაცნობიერება, რა არის, რას ნიშნავს, რაში გიშლის ხელს და რას იწვევს შენში, საიდან მოდის ეს პრობლემა. მას შემდეგ, რაც ადამიანი თავის პრობლემას სახელს დაარქმევს, მასთან მუშაობა შედარებით მარტივი ხდება. ფსიქოლოგის ჩარევას საკმაოდ დიდი შედეგი აქვს. თუმცა ეს ადამიანის სურვილზეც არის დამოკიდებული. რეალურად არსებობს პრობლემები, რასაც ვერ ერევი, არ არის შენზე დამოკიდებული. სტრესისგან არავინ არ არის დაზღვეული. მაგალითისთვის, ცნობილია, რომ ადამიანი, რომელიც ლოცულობს, სტრესი ნაკლები აქვს. ეკლესია, ლოცვა, აღსარება, ზიარება, უფლისადმი ვედრება არის ის საფარველი, რაც სულიერი ბრძოლისას გიცავს.
თქვენს ერთერთ ინტერვიუში ამოვიკითხე, რომ ადამიანის ხასიათის ამოცნობა მისი ხელნაწერითაც შესაძლებელია, რა ინფორმაციას გვაწვდით ხელნაწერიმისი ავტორის შესახებ?
– ხელნაწერის ფსიქოლოგია ფსიქოლოგიის ერთ-ერთი პრაქტიკული მიმართულებაა. ის მჭიდროდ არის დაკავშირებული გრაფოლოგიასთან. ხელწერის შესახებ სწავლებას საკმაოდ დიდი ისტორია აქვს. კალიგრაფიის ფსიქოლოგიაში მნიშვნელოვანია ისიც, რომ ადამიანის დიაგნოსტიკა ხდება ადამიანის გარეშე. სხვათაშორის, ერთერთი ცნობილი იტალიელი სპეციალისტი ბრძანდებოდა საქართველოში და “მასტერკლასები” ჩაატარა. ჩვენი ცენტრი იყო ერთ-ერთი ორგანიზატორი ამ ღონისძიების. ძალიან კარგი შედეგებიც დაიდო და ამ მიმართულებით ვაგრძელებთ მუშაობას.
როგორ შეიძლება ვიმსჯელოთ ადამიანზე მისი ავტოგრაფის მიხედვით? რას გვეუბნება ავტოგრაფი მის ავტორზე?
– ავტოგრაფი ძალიან მნიშვნელოვანია. მისი საშუალებით შესაძლოა, ისეთი დაფარული დეტალების გაგება, რომელიც ხანდახან ხელნაწერშიც არ იკვეთება. აქ ჩანს ადამიანის თვითშეფასება, შიშები, განცდები იმ საკითხის მიმართ, რაზეც აკეთებს ავტოგრაფს. ავტოგრაფი, რომელიც მხოლოდ სახელის ან გვარისგან შედგება, ავტორის სიამაყესა და გულახდილობაზე მიუთითებს. ჩახლართული ხელნაწერი საქმიანი ადამიანებისთვისაა დამახასიათებელი. ავტოგრაფის ბოლოს თუ წერტილია დასმული, მისი ავტორი ფრთხილი ადამიანია, ხოლო თუ ვერტიკალური ხაზი – ცივი და უნდობელი.
ვინ არის თქვენთვის ყველაზე მისაღები ფსიქოლოგი, რომლის ნააზრევსაც თქვენს საქმიანობაში ხშირად იყენებთ ხოლმე?
– ძალიან რთულია გამოვყო რომელიმე ფსიქოლოგი, ვინაიდან ძალიან ბევრია ჩემთვის საყვარელი და პატივსაცემი. თითოეული ფსიქოლოგი, ვისთანაც მუშობის ბედნიერება მქონდა, საქმის პროფესიონალია და ბევრი საინტერესო ნიუანსი მაქვს მათგან ნასწავლი. ჩემთვის მისაღებია ის ფსიქოლოგი, რომელიც გეხმარება სწავლაში, გაწვდის კომპეტენტურ ინფორმაციას და მისი გამოცდილებიდან გაძლევს რჩევებს. დამერწმუნეთ საბედნიეროდ ჩემს გარშემო ასეთი ძალიან ბევრია, საუბარი მაქვს უფროსი ასაკის ფსიქოლოგებზე, რომლებიც თვიანთი გადაღლილი სამუშაო გრაფიკის მიუხედავად ყოველთვის ნახულობენ რამოდენიმე წუთს ახალგარდა დამწყები ფსიქოლოგებისთვის და არ იზარებენ ჩვენს განვითარებაში წვლილის შეტანას. რაც შეეხება ნააზრევს, ყელას ვუსმენ, ვისაც საკუთარი აზრის გაზიარება უნდა ჩემთვის, იქნება ეს პატარა ბავშვი, თუ კვალიფიციური ფსიქოლოგი, ყველას ნააზრევში არის პატარა ან დიდი ჭეშმარიტება, რომელიც ჩემს ფიქრებს ემთხვევა.
ესაუბრა
ნინა პირტახია
Discussion about this post