„მთავარი, რაც სახელმწიფომ უნდა გააკეთოს, არის ის, რომ შეცვალოს შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა შეფასების სისტემა. არსებული სისტემა ეფუძნება სამედიცინო გააზრებას, მიბმულია ადამიანის დიაგნოზზე. ეს არის ძველი პარადიგმა“. შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა გამოწვევებზე და სამთავრობო პროგრამებზე საქართველოს მთავრობის ადმიინისტრაციის ადამიანის უფლებათა სამდივნოს წარმომადგენელმა თორნიკე დვალმა „რუსთავი 2“–ზე, გადაცემა „შუა დღის“ ეთერში ისაუბრა.
„შეზღუდული შესაძლებლობა თანამედროვე გაგებით ნიშნავს შეზღუდულ გარემოს და არა ადამიანის შეზღუდულ უნარებს. შეზღუდული შესაძლებლობა არ ნიშნავს მხოლოდ ეტლით მოსარგებლეს და ეს სტიგმაც არის დასარღვევი. უსინათლო პირებისთვის არის თბილისის მერიის კონკრეტული პროგრამა, რომელიც მათ გადაადგილებაში ეხმარება. კვალიფიკაციის მხრივ პრობლემები არის, თუმცა გაეროს განვითარების პროგრამასთან ერთად ვგეგმავთ კამპანიას იმისთვის, რომ საზოგადოებაში ინფორმირებულობის ხარისხი გაიზარდოს.
არსებობს დიაგნოზების კონკრეტული ნუსხა, რომლის მიხედვითაც ადამიანი იღებს კონკრეტულ სტატუსს. შეფასების ეს სისტემა არ ეფუძნება საჭიროებების განსაზღვრას. ერთი და იმავე დიაგნოზის მქონე ადამიანს არ შეიძლება ერთი და იგივე საჭიროება ჰქონდეს. პირველ რიგში უნდა შევცვალოთ შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა შეფასების სისტემა და შევუსაბამოთ მათ საჭიროებებს. ეს არის მთავარი სისტემური გარდაქმნა, როემლიც სწრაფად უნდა მოხდეს. ამის შემდეგ შეიქმნება საფუძველი, რომ შშმ პირებმა შეძლონ რეალიზება.ამ მიმართულებით სახელმწიფომ დაიწყო მუშაობა, გვაქვს ჯანდაცვის სამინისტროსთან ერთად შემუშავებული მოდელი. მნიშვნელოვანია, რომ არც ერთი სამთავრობო პროგრამა, გეგმა, სტრატეგია არ იქმნება შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა ჩართულობის გარეშე,“–განაცხადა თორნიკე დვალმა.
მანანა ღოღობერიძე