„თუ ჩვენ გვინდა, რომ გადავიდეთ კლასიკურ საპარლამენტო რესპუბლიკაზე, უფრო მეტი უნდა გავაკეთოთ, ვიდრე ეს არის პრეზიდენტის არჩევის წესი. ის, თუ რას ირჩევს ქვეყანა, ან რომელი მმართველობის ფორმა არის უკეთესი, არ არის სწორი მსჯელობა, თითოეულს თავისი დადებითი და უარყოფითი მხარე აქვს“. სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიის მუშაობის ფორმატზე და დაგეგმილ განსახილველ საკითხებზე კომისიის წევრმა, კონსტიტუციონალისტმა ვახუშტი მენაბდემ ტელეკომპანია „იმედზე“, გადაცემა „ღია ეთერში“ ისაუბრა.
„ ჩვენ უნდა გამოვიდეთ ქვეყნის გამოცდილებიდან და მისი პოლიტიკური კულტურიდან. არ მგონია, რომ საპრეზიდენტო რესპუბლიკა ჩვენი გამოცდილებით კარგი იყოს. შეიძლება განვიხილოთ სუსტად საპრეზიდენტო, ნახევრად საპარლამენტო სისტემა. თუ ჩვენ საპარლამენტო სისტემაზე გადავალთ, მხოლოდ პრეზიდენტის არჩევის წესის რეფორმის გატარება არ არის საკმარისი. გვჭირდება რეგიონული მმართველობის შემოღება, რეგიონების უფლებამოსილების გაზრდა, რაც ცენტრს განტვირთავს ძალაუფლებისგან. მეორე არის პარლამენტის პალატირება, ორპალატიან პარლამენტზე გადასვლა, სადაც არჩევნები სხვადასხვა წესით და სხვადასხვა დროს ჩატარდება. ეს დააზღვევს, რომ არ გვქონდეს ერთი და იგივე უმრავლესობა და არ გაიზარდოს უმრავლესობის როლი.
კომისიაში მონაწილეობა ჩემი პროფესიული ვალდებულებაა. ჩემთვის, როგორც კონსტიტუციური სამართლის სპეციალისტისთვის რა თქმა უნდა პატივია, როდესაც სახელმწიფო საკონსტიტუციო კომისიაში იღებ მოწვევას. მე როგორც კონსტიტუციური სამართლის პსეციალისტს, მაკისრია ვალდებულება, რომ ჩემი კომპეტენცია გავუზირო საზოგადოების იმ ნაწილს, რომელსაც ეს დააინტერესებს. პარლამენტმა ჩათვალა, რომ ეს კომპეტენცია მას გამოადგებოდა და არაფერი მაძლევს უფლებას, რომ უარი განვაცხადო. არსებობს მეორე მხარე, მაგალითად პრეზიდენტი. ის გარდა კონსტიტუციური სუბიექტისა, არის პოლიტიკური ფიგურა და ცხადია გააჩნია პოლიტიკური დღის წესრიგი ჩემგან განსხვავებით . მას აქვს თავისი არგუმენტები პოლიტიკურ მიზანშეწონილებასთან დაკავშირებით, მე არ ვიზიარებ ამ არგუმენტებს.
ჩემი აზრით უმჯობესი იქნებოდა პრეზიდენტსაც მიეღო ამ პროცესში მონაწილეობა და მისი წარმომადგენლების არგუმენტები შეერთებინა კოლეგების არგუმენტებისთვის, ეს შეერთება და საერთო მსჯელობა უკეთეს შედეგს მოიტანდა საკონსტიტუციო კომისიის მუშაობისთვის. ძალიან შეზღუდული ვადებია, ეს ფორსმაჟორულ სიტუაციას გამოიწვევს და ინტენსიური მუშაობა მოგვიწევს. აქ პოლიტიკური ნებაც მნიშვნელოვანი იქნება. პოლიტიკოსების ჩართულობის გარეშე მხოლოდ დამოუკიდებელ პირებს გაუჭირდებათ სამუშაო პროდუქტის დადება. ფორმალურად კომისიის შემადგენლობაში 73 წევრიდან 30 არის დე-იურე „ქართული ოცნების“ წარმომადგენელი“-განაცხადა ვახუშტი მენაბდემ.
მანანა ღოღობერიძე