ყოველდღიურად ქართულ რეალობაში არაერთ პრობლემასა და საკვანძო საკითხს ვაწყდებით. განსხვავდება მათი მოგვარების მექანიზმები და ადამიანების საჭიროებები. რა აწუხებთ, რა სჭირდებათ ეკომიგრანტებსა და დევნილებს და როგორ, ვის მიერ კმაყოფილდება მათი საჭიროებები? დევნილთა, ეკომიგრანტთა და საარსებო წყაროებით უზრუნველყოფის სააგენტო მუშაობს საკითხებზე, რომლებიც მათ ეხება. შესაბამის საკითხებსა და არსებულ პროექტებზე ინფორმაცია „თბილისი თაიმსს“ სააგენტოს პრესსამსახურმა მიაწოდა.
ძირითადად, რა მოთხოვნები და საჭიროებები აქვთ დევნილ ოჯახებს?
დევნილი ოჯახების მთავარ საჭიროებად კვლავ რჩება საცხოვრებელი ფართებით მათი დაკმაყოფილება. ამასთან, მნიშვნელოვანია მათი საარსებო წყაროებით უზრუნველყოფა. ორივე მიმართულებით სააგენტო არაერთ პროექტს ახორციელებს.
რა სახის დახმარებას საჭიროებენ ეკომიგრანტები?
დევნილი ოჯახების მსგავსად, ეკომიგრანტი ოჯახებიც საჭიროებენ განსახლებასა და შემდგომ საარსებო წყაროებით უზრუნველყოფას.
თქვენი მხრიდან, რა სერვისებით შეუძლიათ მათ სარგებლობა და ამ ეტაპზე, რა მიმდინარე პროექტები გაქვთ?
სააგენტო დევნილ ოჯახებს ბინებს როგორც თბილისში, ისე რეგიონებში, ახალაშენებულ კორპუსებში გადასცემს. ამ ეტაპზე, სამშენებლო სამუშაოები მიმდინარეობს იმ რეგიონებში, სადაც დევნილთა განსახლების საკითხი ყველაზე მწვავედ დგას. ზუგდიდში კორპუსები 960 დევნილი ოჯახისთვის შენდება, აქედან 360 ბინის მშენებლობა უახლოეს მომავალში დასრულდება. ქუთაისში სამშენებლო სამუშაოები 800 იძულებით გადაადგილებული პირის განსახლების მიზნით მიმდინარეობს, წყალტუბოში კი საცხოვრებელი კორპუსები 560 დევნილი ოჯახისთვის შენდება.
ახალაშენებულ კორპუსებში ბინების გადაცემის პარალელურად, სააგენტო დევნილი ოჯახების განსახლების მიზნით სოფლად სახლებსაც შეისყიდის. „სოფლად სახლის“ პროექტის ფარგლებში, დევნილი ოჯახი თავად არჩევს კერძო სახლს მიწის ნაკვეთით, საქართველოს ნებისმიერ რეგიონში. კრიტერიუმების დაკმაყოფილების შემთხვევაში კი სააგენტო დევნილი ოჯახისთვის აღნიშნულ სახლს შეისყიდის. მნიშვნელოვანია, რომ სახლების უმეტესობას თან ახლავს მიწის ნაკვეთები, რაც დევნილებისთვის შემოსავლის დამატებით წყაროს წარმოადგენს.
2019 წლიდან ჩვენ დაიწყო ახალი პროგრამა, რომელიც კონკრეტულად ვეტერანი დევნილების განსახლებაზეა მიმართული. პირველ ეტაპზე, დევნილი ვეტერანების ოჯახებისთვის გამოყოფილია 180 ბინა, მათ შორის 60 – თბილისში, 60 – ზუგდიდში და 60- ქუთაისში.
გერმანიისა და საქართველოს მთავრობების ნაყოფიერი თანამშრომლობის შედეგად, მარნეულში იძულებით გადაადგილებული ოჯახებისთვის სოფლის ტიპის დასახლება შენდება. 31 სახლი იმ დევნილ ოჯახებს გადაეცემათ, რომლებიც მრავალი წელია მარნეულის მუნიციპალიტეტში ნგრევად ობიექტში ცხოვრობენ. გარდა მარნეულისა, მთელი საქართველოს მასშტაბით, დევნილი ოჯახების საკუთრებაში არსებულ მიწის ნაკვეთებზე 200-ზე მეტი სახლი აშენდება, აღნიშნულ ოჯახებს შემოსავლის წყაროს გაჩენის მიზნით, გრანტებიც გადაეცემათ.
კიდევ რა პრიორიტეტული საკითხი იკვეთება, ამ ეტაპზე?
ერთ-ერთ ყველაზე პრიორიტეტულ მიმართულებას წარმოადგენს ნგრევადი და სიცოცხლისთვის საფრთხისშემცველი ობიექტების დახურვა. 2019 წელს, სამხარაულის ექსპერტიზის ეროვნული ბიუროს დასკვნის საფუძველზე, ნგრევადი და სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველი 31 ობიექტი დაიხურა და იქ მცხოვრებ 351 დევნილ ოჯახს ბინები ახალაშენებულ კორპუსებში გადაეცათ. ეს პროცესი 2020 წელს კიდევ უფრო დიდი მასშტაბებით გაგრძელდება, როგორც თბილისში, ასევე რეგიონებში.
ასევე, გრძელდება, დევნილი ოჯახების მართლზომიერ მფლობელობაში არსებული საცხოვრებელი ფართების დაკანონების პროცესი. დევნილი ოჯახები, წლების განმავლობაში სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებულ ფართებში ცხოვროდნენ, შესაბამისად მათ არ ჰქონდათ საკუთრებისა და სტაბილურობის განცდა, რაც ხელს უშლიდა მათი ინტეგრაციის პროცესსაც.
ყველა დევნილი, თუ მისი შემოსავალი არ აღემატება 1250 ლარს, ყოველთვიურ დახმარებას იღებს. ამასთან, გადაუდებელი ან, განსაკუთრებული საჭიროების შემთხვევაში, სააგენტო დევნილებს ერთჯერადი ფულადი დახმარებით უზრუნველყოფს. გადაუდებელი საჭიროების შემთხვევაში კი, სააგენტო დევნილ ოჯახებს ქირის თანხას უფარავს.
დევნილ ოჯახებთან ერთად, სააგენტო სტიქიური მოვლენების შედეგად დაზარალებული ოჯახების განსახლებაზეც ზრუნავს. ეკომიგრანტი ოჯახები, სახლებს საკუთარი სურვილის შესაბამისად არჩევენ, კრიტერიუმების დაკმაყოფილების შემთხვევაში კი, სააგენტო მათ ამ სახლებს შეუსყიდის.
განსახლების პარალელურად, სააგენტოს საქმიანობის ძირითად მიმართულებას საარსებო წყაროებით უზრუნველყოფაც წარმოადგენს. ამ დრომდე, საარსებო წყაროებით უზრუნველყოფის პროგრამები მხოლოდ დევნილებისთვის იყო ხელმისაწვდომი, 2020 წლიდან კი ამ პროგრამებით სარგებლობას ეკომიგრანტებიც შეძლებენ.
პროფესიული განათლების ხელშეწყობის მიზნით, დევნილ სტუდენტებს სააგენტო ტრანსპორტირების ხარჯები უფინანსებს. გარდა ამისა, თვითდასაქმების ხელშეწყობის მიზნით, პროფესიული სასწავლებლების კურსდამთავრებულ დევნილებს სახელობო იარაღები გადაეცემათ.დევნილ ოჯახებს სოფლის მეურნეობისა და სურსათის გადამუშავების მიმართულებით საშუალო და მცირე საგრანტო პაკეტები უფინანსდებათ.
2020 წელს 2500-ზე მეტ დევნილ ოჯახს ახალი საცხოვრებელი გადაეცემა, მართლზომიერ მფლობელობაში არსებული ფართები კი 1500-ზე მეტ ოჯახს დაუკანონდება. ასევე, მომდევნო წელს, 250-მდე ეკომიგრანტი ოჯახი განსახლდება. საარსებო წყაროებით უზრუნველყოფის პროგრამებით კი 300-მდე ბენეფიციარი ისარგებლებს.
ავტორი: მარიამ ტიელიძე