ძალიან მალე საქართველოში პირველი და ამიერკავკასიაში ყველაზე დიდი წიგნის მუზეუმი გაიხსნება. ამ სასიხარულო ამბავის შესახებ საზოგადოებამ აპრილის თვეში გაიგო. საქართველოს პარლამენტის ეროვნულ ბიბლიოთეკასა და „დავით ბეჟუაშვილი განათლების ფონდს“ შორის გაფორმებული მემორანდუმით, ეროვნული ბიბლიოთეკის პირველი კორპუსის ისტორიულ შენობაში წიგნის მუზეუმი მოეწყობა.
წიგნის მუზეუმი უკვე შეაფასეს, როგორც საუკუნის პროექტი, რადგან აქ განთავსდება ეროვნული ბიბლიოთეკის საგანძური, წიგნები, რომლებიც ათეული წლებია დახურულ ფონდში ინახება და ფართო საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომი არასდროს ყოფილა.
მუზეუმის დათვალიერების შესაძლებლობა ექნება,როგორც ქართველ დამთვალიერებლებს, ისე უცხოელ სტუმრებს. პროექტის ავტორების შეფასებით, ეს იქნება,როგორც კულტურულ-საგანმანათლებლო ცენტრი, ისე ახალი ლოკაცია თბილისის ტურისტულ რუკაზე.
წიგნის მოყვარულთათვის და არამარტო, განსაკუთრებით საინტერესო იქნება იშვიათ გამოცემათა ფონდში დაცული წიგნები. თუ რა წიგნებს შეხვდება დამთვალიერებელი მუზეუმში ამას ჩვენი ინტერვიუდან შეიტყობთ. „თბილისი თაიმსი“ წიგნის მუზეუმის წარმომადგენელს თეკლა ვეკუას ესაუბრა.
პროექტის შესახებ რომ გვიამბოთ, საიდან გაჩნდა იდეა?
– ეროვნული ბიბლიოთეკა რეგიონში ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი იშვიათ გამოცემათა ფონდის მესაკუთრეა. მუზეუმის დაარსების იდეა დიდი ხანია არსებობს, უიშვიათესი და უძველესი წიგნები წლების მანძილზე ერთ პატარა, არც თუ კეთილმოწყობილ საცავში ინახება. ისევე, როგორც სხვა ბევრი საქმე ეროვნულ ბიბილიოთეკაში, ესეც კერძო ბიზნესის დაფინანსებითა და ხელშეწყობით დაიყო, “დავით ბეჟუაშვილის განათლების ფონდმა” აიღო სრული პასუხიმგებლობა მთელ პროექტზე.
რა წარმოადგენს წიგნის მუზეუმის უპირატესობებს საქართველოში და მთელს ამიერკავკასიაში?
– ეს საქართველოში პირველი წიგნის მუზეუმი იქნება, ამიერკავკასიაში კი ყველაზე მასშტაბური.
პროექტის პირველ ეტაპზე და სიძნელეებზე, რომ გვესაუბროთ…
– მუზეუმში ახლა სარემონტო სამუშაოები მიმდინარეობს, უნდა მოეწყოს თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისად, დამონტაჟდეს ვინტილაციის უახლესი სისტემა და შეიქმნას ამ წიგნებისთვის აუცილებელი კლიმატური პირობები.
იშვიათ გამოცემათა განყოფილებაზე და იქ განთავსებულ წიგნებზე რას გვეტყვით?
– იშვიათ გამოცემათა ფონდში დაცულია ყველა ის უნიკალური გამოცემა, რომელიც, ზოგადად, ბეჭდური წიგნის და მათ შორის ქართული ნაბეჭდი გამოცემების ისტორიას ქმნის. მუზეუმი დამთვალიერებელს ფონდში დაცული ისეთი გამოცემების ნახვის საშუალებას მისცემს, როგორიცაა პირველი ქართული ნაბეჭდი წიგნი, 1629 წელს რომში გამოცემული ქართულ-იტალიური ლექსიკონი; ვახტანგ VI სტამბის გამოცემები – 1712 წელს გამოცემული „ვეფხისტყაოსანი“, 1709 წელს გამოცემული „სახარება“; ერეკლეს სტამბის წიგნები’ პირველი ქართული მინიატურული წიგნი „ღვთისმშობლის სავედრებელი“ და ა.შ.
როგორია მუზეუმის ტექნიკურ მხარე, რა სახის ინფრასტრუქტურითაა დაკომპლექტებული?
– მუზეუმი აღჭურვილი იქნება თანამედროვე კლიმატკონტროლის სისტემით, აუდიოგიდის სისტემით, ციფრულ ფორმატზე გადაინაცვლებს მუზეუმში დაცული ყველა უძველესი წიგნი, რომლის უკეთ ნახვის და „გადაშლის“ საშუალება დამთვალიერებელს მუზეუმში განთავსებული სენსორული ეკრანების საშუალებით ექნება.
როგორია სამომავლო გეგმები, მოეწყობა თუ არა შეხვედრები, რა სიახლეებს შესთავაზებთ დამთვარიელებლებს?
– წიგნის მუზეუმში მუდმივი გამოფენის პარალელურად სისტემატურად მოეწყობა თემატური გამოფენები და წარმოდგენილი იქნება „ვეფხისტყაოსნის“, „დედა ენის“, მინიატურული წიგნებისა და სხვა კოლექციები, ასევე „ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების“ წევრთა – ილია ჭავჭავაძის, ნიკო ნიკოლაძის, იაკობ გოგებაშვილის, დიმიტრი ბაქრაძის – პირადი ბიბლიოთეკები.
ნათია კეკენაძე
