„ამ თემის მნიშვნელობაზე მიუთითებს მძიმე გამოცდილება, რომელიც გვაქვს დაუსჯელობის სინდრომის მიმართულებით. სამწუხაროდ არ არსებობს ნათელი პოლიტიკური პასუხი, არის თუ არა მზაობა ამ ტიპის ორგანოს შესაქმნელად, იმისათვის რომ ეფექტურად ვებრძოლოთ დაუსჯელობის სინდრომს“. მესამე სექტორის ინიციატივაზე, რომ შეიქმნას დამოუკიდებელი საგამოძიებო ორგანო სამართალდამცავთა მიერ ჩადენილი დანაშაულების გამოსაძიებლად, ადამიანის უფლებების სწავლებისა და მონიტორინგის ცენტრის ინსტიტუციური რეფორმების პროგრამების დირექტორმა სოფო ვერძეულმა „რუსთავი 2“-ზე, გადაცემა „კურიერის“ ეთერში ისაუბრა.
„მთავარი საკითხი არის პასუხისმგებლობის სისტემის რეფორმის აუცილებლობა. დამოუკიდებელი ორგანოს შექმნა, რომელიც იქნება უფლებამოსილი და პასუხისმგებელი, რომ გამოიძოს იმ ტიპის დანაშაულები, რომლებშიც სავარაუდოდ სამართალდამცავი ორგანოების წარმომადგენლების მონაწილეობა ფიქსირდება. დამოუკიდებელი საგამოძიებო მექანიზმის შექმნა არ არის ახალი თემა. ამაზე წლებია საუბრობენ არა მარტო ადგილობრივი არასამთავრობო ორგანიზაციები, ეს არის სახალხო დამცველის ერთ-ერთი მთავარი რეკომენდაციაც. არსებულ პირობებში ძალიან რთულია ვისაუბროთ ეფექტიან და მიუკერძოებელ გამოძიებაზე, ამას სტატისტიკაც ადასტურებს.
დამოუკიდებელი საგამოძიებო ორგანო ანგარიშვალდებული იქნება საქართველოს პარლამენტის წინაშე. მას არ ექნება შემხებლობა სამართალდამცავ უწყებებთან, აღმასრულებელ ხელისუფლებასთან. ასევე არ ექნება ინსტიტუციური კავშირი იმ ორგანოებთან, რომლებიც შესაძლოა მონაწილეობდნენ დანაშაულში. შესაბამისად არ ექნება ინტერესი ხელი დააფაროს კონკრეტულ დამნაშავეს. ამ ორგანოს უნდა ჰქონდეს როგორც დანაშაულის გამოძიების, ასევე დევნის, ბრალის წაყენების ფუნქცია. ხშირად გამოძიება ან არ მიმდინარეობს, ან ხდება ისე, რომ პირის პასუხისგებაში მიცემა არ ხდება.
ეს საკითხი დიდი ხანია არის დისკუსიის საგანი და იმედი მაქვს, რომ ახალი მოწვევის პარლამენტში იქნება ერთერთი მთავარი თემა. ეს საკითხი გასული პარლამენტის პირობებშიც არაერთხელ იყო დასმული. არსებობს სისტემური პრობლემა, და ამ პრობლემის ნაწილია ისიც, რომ გამოძიებები უსასრულოდ ჭიანურდება. შესაბამისად ასეთ გამოძიებას არ აქვს საზოგადოების ნდობა. გამოძიება და პროკურატურა არ არის იმდენად დისტანცირებული ერთმანეთისგან, რომ პროკურატურამ მოახერხოს მუკერძოებელი რეაგირება პოლიციელის მიერ ჩადენილ დანაშაულზე ისე, რომ კოლეგიალობამ არ განაპირობოს მათი გადაწყვეტილება,“-განაცხადა სოფო ვერძეულმა.
მანანა ღოღობერიძე
Discussion about this post