დასავლური სააგენტო „მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმი“ ეხმიანება ჩინეთში არსებულ ეკონომიკურ პროცესებს. როგორც ცნობილი გახდა, რამდენიმე თვის წინ, ჩინეთის ხელისუფლებამ უცხოელ ინვესტორებს აქტიური თანამშრომლობა და მხარდაჭერა შესთავაზა. სააგენტოს ინტერესს კი ამ ეტაპზე, პირიქით, ჩინეთის მიერ საზღვარგარეთ განხორციელებული ინვესტიციები, მათი რაოდენობა და სპეციფიკა წარმოადგენს.
სააგენტო გვამცნობს, რომ ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ეკონომიკის სამინისტროს( MOFCOM) ინფორმაციით, ქვეყნის პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები 2014 წლის საერთო მაჩვენებლებს ბევრად აღემატება. ეს შედეგები, როგორც ჩინეთისთვის, ისე დანარჩენი მსოფლიოსთვისაც მნიშვნელოვანია. მის მნიშვნელოვნებას განაპირობებს ის, რომ დაბალი აქციების მიუხედავად, იგი აქტიურ კაპიტალ დაბანდებებს იწყებს მსოფლიოს სხვა ნაწილში და უცხოელ ინვესტორებსაც იხმობს თავის ქვეყანაში.
ეკონომისტებისა და ექსპერტების თქმით, ეს გასაკვირი არაა და საერთოდ, დღესდღეობით, ყველა სტატისტიკა თუ მონაცემი,რომელიც ჩინეთის სასარგებლოდ „საუბრობს“ არ უნდა გვაკვირვებდეს. ყველაფერი ახლო წარსულში დაიწყო, თუ გადავხედავთ ძველ სტატისტიკას აღმოვაჩენთ,რომ ჯერ კიდევ, 2003 წელს ქვეყანამ 53 მილიარდი დოლარის პირდაპირი უცხოური ინვესტიცია მიიღო. უნდა აღინიშნოს, რომ ეს ციფრი პირდაპირი ინვესტიციების საერთო მოცულობის 8,2%-ს შეადგენდა. ეს კი ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი იყო იმ დროის მსოფლიოში.
საინტერესოა ის ფაქტი, რომ თავად სამინისტროს მიერ გამოქვეყნებულ სტატისტიკაში, რომელიც 2013 წელს გაავრცელეს ყველაზე მეტი წილი ინვესტიციების აზიის კონტინენტზე გვხვდება, იგივეა „მსოფლიო ეკონომიკური ფორუმის“ მიერ მოწოდებულ სტატისტიკაშიც.
ჩინეთმა ეკონომიკური რეფორმების დასაწყისში პოზიციონირება დაიწყო, როგორც გლობალურმა ეკონომიკურმა ქვეყანამ. მშპსა და ინვესტიციების ზრდამ, რომელიც ძირითადად წარმოებას ეხმარებოდა საგრძნობლად მოიმატა. უნდა ითქვას,რომ მთავრობა დღემდე ძირითადად ინვესტიციებს ინფრასტრუქტურაში (გზები, პორტები, ენერგეტიკა) ახორციელებს, ჩინური ინფრასტრუქტურა მსოფლიოში ცნობილია,როგორც იაფი საშუალება.
მრავალი ჩინური კომპანია, რომელიც მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში ინვესტიციებს ახორციელებს სახელმწიფო დახმარების ხარჯზე არსებობს. ამ საკითხზე ხშირად დაობენ და მოიხმობენ ინდოეთის მაგალითს, სადაც სახელმწიფო ასეთი დოზით არ ერევა. აქ ყველაზე ძლიერი კომპანიები მაგალითად ისეთ დარგებში კონცენტრირდებიან, სადაც წარმატებული განვითარებისთვის მსხვილი კაპიტალდაბანდება საჭირო არაა.
ეკონომისტების ზოგიერთი ნაწილი წერს, რომ ჩინეთის მიერ სხვადასხვა ქვეყანაში ინვესტიციების რაოდენობა ძალიან მალე შეჩერდება, მათი აზრით, ქვეყანაში მრავალი საერთაშორისო კომპანიის არსებობის გამო მთავრობის წინაშე არ დგას თავისუფალი მეწარმეობის და ეკონომიკური ზრდის ხელშემწყობი ინსტიტუტების განვითარებისა და რეფორმირების საკითხი. იმის გამო, რომ შიდა ინვესტიციების გადანაწილებისას უგულებელყოფილია საფასო მექანიზმები, ჩინეთი საკუთარი რესურსების მნიშვნელოვან წილს კარგავს. როგორც ცნობილია, მწარმოებლურობის და გრძელვადიანი ეკონომიკური ზრდის საფუძველი კონკურენციაა, კონკურენციას კი ჩინეთში სახელმწიფო აფერხებს.
რაც შეეხება, სტატიაში სტატისტიკებს შორის არსებულ პროცენტულ ცვლილებებს, სააგენტოში ამას ხსნიან იმ ფაქტით, რომ სამინისტროს საზღვაო და სატრანზიტო კავშირებიც აქვს კვლევაში შეტანილი, ხოლო ფორუმი გვთავაზობს მხოლოდ ინვესტორებისა და ექსპორტის ძირითად პროცენტულ მაჩვენებელს. რაც შეეხება განსხვავებას, ჩრდილოეთ ამერიკასა და სამხრეთ ამერიკას შორის, ესეც იმავე მიზეზით, ძირითადად სატრანზიტო კავშირების რაოდენობითაა განპირობებული. მონაცემების განსხვავებული რაოდენობაც აფერხებს სიზუსტეს, კვლევებს შორის.
აზიისა და ახლო აღმოსავლეთში არსებული ინვესტიციების სიდიდე განპირობებულია ვიწრო გეოგრაფიული მდებარეობით. არსებული მონაცემებით ევროპა სიდიდით მეორე ადგილზეა, მის შემდეგ არის ჩრდილოეთ ამერიკა, სადაც ჩინური ინვესტიციები ყველა კვარტალზე იზრდება.
საინტერესოა აფრიკის თემაც, რომელსაც გვერდს ვერ უვლიან. ქვეყანამ კონტინენტზე ბოლო დროს განსაკუთრებით გააფართოვა ინვესტიციები. ფიქრობენ, რომ პეკინი ამ მოქმედებებით ცდილობს, რესურსებით მდიდარი კონტინენტი ნედლი პროდუქციის მოსაპოვებლად გამოიყენოს. ჯერ კიდევ, 2012 წელს აფრიკაში, დაახლოებით 14,7 მილიარდი დოლარის ინვესტიცია დღეს 60%-ითაა გაზრდილი.
საინტერესოა, სიტუაცია შეერთებულ შტატებშიც, ბარაქ ობამა მიესალმება ჩინური ინვესტიციების ზრდას. ჩინეთის პრეზიდენტის თქმით (2012 წელს ობამასთან შეხვედრისას), ინვესტიციები 45 მილიარდამდე გაიზრდება, ეს კი 200 ათასზე მეტი ამერიკელის დასაქმებას ნიშნავს.
„წინასწარმეტყველება“, რომელიც 1980 წელს, რეფორმების დაწყებასთან დაკავშირებით გაჟღერდა სრულდება.
რეფორმირების პირველი 20 წლის მანძილზე მთავრობა შემდეგნაირად აყალიბებდა თავის პოლიტიკას: „ყველაფერი გავაკეთოთ,რაც აუცილებელია ბაზრების ჩამოყალიბებისათვის“. ხოლო, მომდევნო ათი წლის შემდეგ, ანუ დღეს – ისინი ამბობენ: „გავიდეთ ამ ბაზრების ფარგლებს გარეთ“. მომავალში კი ექსპერტების შეფასებით, გლობალური ჩინური კომპანიები მთლიანად კერძო და კონკურენტუნარიანი კომპანიები გახდებიან, ხოლო მათი აქციები საფონდო ბირჟებზე გაიყიდება.
წყარო : www.agenda.weforum.org
თემაზე მუშაობდნენ:
გიორგი მიქანაძე
ნათია კეკენაძე