ჰესის მშენებლობასთან დაკავშირებული საკითხები ჩვენს ქვეყანაში დღეს განსაკუთრებულად აქტუალურია. მეტიც, ვხედავ აზრთა სხვადასხვაობას და საკითხის გადაჭრის გზები არ არის ერთგვაროვანი. ენერგოდამოუკიდებლობა და პროტესტი მოსახლეობაში – დღეს ეს საკითხები აქტიურად განიხილება. ნაწილი ცდილობს, საზოგადოება დაარწმუნოს, რამდენად მნიშვნელოვანია ენერგოდამოუკიდებლობა, მეორე ნაწილი კი ყურადღებას გარემოსდაცვის მიმართულებაზე ამახვილებს და მოსალოდნელ შედეგებზე საუბრობს.
რა უნდა იქნას გათვალისწინებული, როცა ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობა იგეგმება?
აღნიშნულ საკითხზე “თბილისი თაიმსს” გარემოსდამცველი, კახა ბახტაძე ესაუბრა,
“ჰესს სჭირდება ბევრი წყალი და დიდი დაქანება – წყალი უნდა ჩამოდიოდეს ისეთი სიმაღლიდან, რომ რაც შეიძლება მეტი ენერგიის გამომუშავება იყოს შესაძლებელი ჰიდროელექტროსადგურის მიერ. როდესაც საუბარია დიდ ჰესებზე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იყოს წყლის დაგროვების შესაძლებლობა. რა თქმა უნდა, აუცილებელია გეოლოგიურად მდგრადი გარემო, რომ არ იყოს მეწყერთან დაკავშირებული და მსგავსი ტიპის პრობლემები”, – აღნიშნავს ბახტაძე.
გარემოსდამცველი გარემოს დაცვის კუთხით ამახვილებს ყურადღებას. მისი განმარტებით, გამორიცხულია, ჰესის მშენებლობას გარემოზე ზემოქმედება არ ჰქონდეს. როგორც ის აღნიშნავს, შეუძლებელია, გარემოზე ჩარევამ ამ უკანასკნელზე ზეგავლენა არ მოახდინოს.
“რეალურად, შენ ცვლი გარემოს და, ამასთან ერთად, იქ არსებულ ცოცხალ ორგანიზმებს ეცვლება მათთვის სასურველი გარემო”.
რა უნდა გავითვალისწინოთ ჰესების მშენებლობისას?
– ერთერთი მნიშვნელოვანი ნაწილია, რომ ჩვენ ენერგია, რეალურად, გვჭირდება. შესაბამისად, საჭიროებიდან გამომდინარე უნდა დაიწყოს ჰესის მშენებლობა. დაიგეგმოს, ზოგადად, ჰიდროენერგეტიკის განვითარება ქვეყანაში. ეს არის სახელმწიფოს სტრატეგიული გადაწყვეტილება. თუმცა, ამ გადაწყვეტილების მიღებამდე, აუცილებელია საჯარო განხილვები – საკითხის შესახებ ფართო საზოგადოების კონსენსუსი. ამაში უნდა მონაწილეობდნენ ტექნიკური სპეციალისტები, იგივე გარემოსდამცველები, სოციალურ საკითხებზე მომუშავე ადამიანები… შემდეგ უნდა მოხდეს სტრატეგიის დამტკიცება, კონკრეტული პროექტების დამტკიცება და ა.შ.
“მეორეა ბუნებრივ გარემოსთან დაკავშირებით – სად შენდება, რამდენად მნიშვნელოვანია იქ ღირებულებები. როცა ბუნებრივ გარემოზე ხდება ჩარევა, უნდა შეფასდეს მოსალოდნელი ზიანი – უნდა ვიცოდეთ, ხომ არ არის ეს დაცული ტერიტორია, განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანი სახეობები ხომ არ არიან ამ ტერიტორიაზე, გეოლოგიურად რამდენად მდგრადია, რა ვიზუალურ ეფექტს მოახდენს ეს ყველაფერი, მოსახლეობაზე როგორი ზემოქმედება ექნება, გამოიწვევს თუ არა ეს მომსახლეობის გადასახლებას და ა.შ.”, – განაცხადა გარემოსდამცველმა, კახა ბახტაძემ “თბილისი თაიმსთან” საუბრისას.
მასალა მოამზადა : მარიამ ტიელიძემ