საქართველოში მრავალი დაავადებაა გავრცელებული, მათ შორის, ხშირად ადამიანებს C ჰეპატიტის დიაგნოზს უსვამენ. საზოგადოების ნაწილი, ამ კონკრეტული დაავადების შესახებ ინფორმაციას საერთოდ არ ფლობს და შესაბამისად, არც ის იციან, რომ დროული მკურნალობით მისი აღმოფხვრა შესაძლებელია. უფრო კონკრეტულად, რა პროცედურები ტარდება C ჰეპატიტთან საბრძოლველად, საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის დაცვისა და პროგრამების სამმართველოს უფროსის – ეკა ადამიას ინტერვიუდან შეიტყობთ.
დღეს, რამდენად გახშირებულია ცეჰეპატიტი საქართველოში და ამ დაავადებით წელიწადში, საშუალოდ, რამდენი ადამიანი ავადდება?
– 2015 წელს, საქართველოში, პოპულისტური კვლევა ჩატარდა, რის მიხედვითაც გამოვლინდა, რომ საქართველოს მოსახლეობის 5.5% C ჰეპატიტით არის დაავადებული, ეს დაახლოებით – 15 000 ადამიანია.
საქართველოში, სკრინინგულ კვლევებს რამდენად ხშირად იტარებენ?
– ჩვენს ქვეყანაში, საერთო ჯამში, სკრინინგულ კვლევას 500 000-მა ადამიანმა მიმართა.
ე.წ. C ჰეპატიტის ელიმინაციის პროგრამა რას მოიცავს ?
– C ჰეპატიტის ელიმინაციის პროგრამა მოიცავს უფასო სკრინინგს – დაავადების გამოვლენას (ამ მომსახურებით სარგებლობა საქართველოს ნებისმიერ მოქალაქეს შეუძლია) და C ჰეპატიტით დაავადებული პაციენტების უფასო მკურნალობას უახლესი თაობის ძვირადღირებული მედიკამენტებით, კერძოდ: ა) სოფოსბუვირი/ჰარვონი; ბ) პეგილირებული ინტერფერონი და გ) რიბავირინი. რაც შეეხება პროგრამაში რეგისტრაციისთვის საჭირო სამედიცინო კვლევებს, ის სახელმწიფოს მხრიდან 30%-ით, ხოლო სოციალურად დაუცველებისთვის 70%-ით ფინანსდება.
ელიმინაციის პროგრამის ფარგლებში C ჰეპატიტით დაავადებულთა 90%-ის გამოვლენა და ამ პაციენტების 95%-ის განკურნება იგეგმება.
C ჰეპატიტი ორი კვლევით: სკრინინგითა და კომფირმაციული კვლევით დგინდება. შეიძლება მხოლოდ სკრინინგულმა კვლევამ დაავადების ნიშნები არც აჩვენოს. ორივე კვლევა უფასოა და მოსახლეობას მათი ჩატარებისკენ მოვუწოდებთ.
ოკუპირებული რეგიონებიდან თუ არის მომართვიანობა და მკურნალობას თუ გადიან?
– ოკუპირებული ნეიტრალური მოწვევის რეგიონებიდან, პაციენტებს მკურნალობა თავისუფლად შეუძლიათ, შესაბამისად, მომართვიანობაც სახეზეა.
ჯანდაცვის სამინისტრო, ამ მხრივ, რაიმე სიახლის შემოთავაზებას ხომ არ გეგმავს?
– გეგმები ბევრი გვაქვს, მათ შორის მთავარი კი მკურნალობის კიდევ უფრო ხელმისაწვდომობა და გეოგრაფიული არეალის გაზრდააა. სამომავლოდ, თითო მუნიციპალიტეტში მინიმუმ ერთი C ჰეპატიტის სამკურნალო ობიექტი მაინც იფუნქციონირებს.
ნინო ზარიძე