დღესდღეობით, ბევრ კომპანიას ძალიან კარგად აქვს გათვითცნობიერებული ციფრული და ინფორმაციული რევოლუციის შერწყმის მნიშვნელობა. ტექნოლოგიური განვითარება აიძულებს სხვადასხვა კომპანიას ფეხი აუწყონ მედიცინის სფეროს განვითარებას. Mckinsey-სთან ინტერვიუში, ცნობილი პროფესორი ნიუ-იორკის გენომიკისა და ბიოლოგიური ინსტიტუტის დამფუძნებელი, ერიკ შადტი თანამედროვე მიღწევებზე, მათ მნიშვნელობაზე და არსებულ პრობლემებზე ღიად საუბრობს.
ინტერვიუში პროფესორი ასევე იმ რეკომენდაციებს იძლევა, რომელიც საშუალებას მისცემს განვითარებად ქვეყნებს, არ ჩამორჩენ ამ პროცესებს და იყვნენ ჩაბმულნი სრულფასოვნად.
კომპიუტერული თუ სხვა ტექნოლოგიური მიღწევებით ჩვენ შეგვიძლია ავაშენოთ საუკეთესო ჯანმრთელობის სისტება მთელს მსოფლიოში, ამ სისტემის შემადგენელი ნაწილები შეძლევენ დასვან სწორი დიაგნოზი და უმკურნალონ ეფექტურად პაციენტებს.
ყველაფერი უნდა დავიწყოთ იმის გააზრებით, თუ რა მნიშვნელობა აქვს დაავადებების უკეთ შესწავლასა და მათ კავშირს თანამედროვე ტექნოლოგიებთან. ყველაზე მარტივით, კომპიუტერში მონაცემთა გაერთიანების ფუნქციითა და მისი ახალი საშუალებებით ჩვენ შეგვიძლია გვქონდეს მეტი ინფორმაცია დნმ-ის, პროტეინებისა და მეტაბოლიზმის, ორგანიზმისა და ეკოსისტემის შესახებ. ამ მონაცემთა ერთობლიობაში დაეწყობა თავისი მახასიათებლებით დაავადებები, ჩვენ უნდა ვიცოდეთ ისიც, რომ ერთსა და იმავე დაავადებას მსგავსი სიმპტომები აქვს, ასეთი დახარისხებით კი ექიმებს და საავადმყოფოებს გაუადვილდებათ სწორი დიაგნოზის დასმა პაციენტებისთვის.
ჩვენ ყოველდღიურ ცხოვრებაში გვაქვს შეხება ინფორმაციულ მონაცემებთან, სადაც დახარისხებულია ყველა სახის ინფორმაცია თავისი მახასიათებლებით. იქნება ეს გუგლი, ფეისბუქი თუ Amazon-ი. მათი ალგორითმები იძლევა საშუალებას ავარჩიოთ საყვარელი ფილმი, საჭმელი თუ ტექნიკა. სწორედ ასეთივე მეთოდიკით უნდა შევიმუშავოთ მედიცინის სფეროში დიაგნოსტიკის ეფექტურობის პროცესი.
საინტერესოა, მომავლის პერსპექტივაში ჯანმრთელობის-მობილური აპლიკაცია. ადამიანები შესაძლოა წელიწადში მხოლოდ ათი წუთი ჩერდებიან ექიმთან კონსულტაციაზე, ექიმი კი ამ დროის განმავლობაში მას ვერ ეტყვის, რაიმე სახის მნიშვნელოვან ინფორმაციას, ხომ შეიძლება რომ ადამიანის ორგანიზმი კონსულტაციამდე, რამდენიმე თვით ადრე სერიოზულ ცვლილებებს განიცდიდა, თუმცა ამას ვერც ის და ვერც ექიმი ვერ შეიტყობს. მობილური აპლიკაცია მუდმივად აკვირდება სხეულში მიმდინარე სულ მცირე პროცესებს და მეხსიერების სახით ინახავს. ამის მაგალითია, დღეს უკვე აპრობირებული ე.წ „გლუკოზის მონიტორი“.
ჩემი შეფასებით ხუთ-ათ წელიწადში სწორ დიაგნოსტიკურს ინფორმაციას ადამიანების ჯანმრთელობის შესახებ ჩვენივე ორგანიზმი კი არა, ორგანიზმის გარეთ არსებული მობილური აპლიკაცია მოგვცემს. ეს ინფორმაცია კი გამოსადექი იქნება „სამედიცინო საზოგადოებისთვის“.
დაავადებების მონაცემთა აღრიცხვის პრაქტიკა შეგვიძლია გამოვიყენოთ პაციენტების შემთხვევაშიც. ეს იგივეა, რაც ანკეტირების მეთოდი და კომპიუტერში აღრიცხული ინფორმაცია ჩვენივე ჯანმრთელობის ისტორიის შესახებ. ამ შემთხვევაში მობილური აპლიკაციის მეშვეობით ავტომატურად მოხდება ინფორმაციის მიწოდება ამ მონაცემებთან. ადამიანებისთვის ხშირად გაუგებარი დიაგნოსტიკური მონაცემები კი ექიმებისთვის გასაგები იქნება. და რეაგირებაც შესაბამისად სწრაფად მოხდება.
საინტერესოა, ვახსენოთ ასევე „გენეტიკური მაკრატელი“, რომელსაც მედიცინის მომავალს უწოდებენ. მასზე მუშაობა ახალი დაწყებულია.ესაა ბრიტანული ფარმაცევტული კომპანიის „ასტრა ზენეკას“ ახალი კვლევა. მეცნიერების თქმით, ტექნოლოგიურმა განვითარება საშუალება მისცა მედიკსებს, რომ გენეტიკური დაავადებების განკურნება შეძლებოდათ. ამ პრეპარატის მეშვეობით დაწყებულია გულის დაავადებების, დიაბეტისა და კიბოს სხვადასხვა სახეობის დამარცხების შესაძლებლობა.
NASA აქტიურადაა ჩართული სამედიცინო მიღწევების სფეროში. სიახლეს წარმოადგენს ის ფაქტი, რომ ნასა-ს ერთ-ერთი აღმოჩენა უნებურად ოფთალმოლოგიაში დიდი გარღვევის მიზეზი გახდა. ის რაზეც მედიკოსები, რამდენიმე წელი დანანებით წერდნენ, რომ არ არსებობდა ე.წ ყვითელი ხალის ასაკობრივი დეგენრაციის მკურნალობა, დღეს მისი მკურნალობა შესაძლებელია. ნასა-ს ექსპერიმენტის დროს გამოყენებულ მაღალტექნოლოგიურ ლინზას ახალი დანიშნულებები უპოვეს.
21-ე საკუნეში ყველაფერი ერთმანეთთან არის დაკავშირებული. ეს არის დიდი ჯაჭვი, რომელიც გვაძლევს იმის თქმის საშუალებას, რომ თუ ერთი მათგანი განვითარდა, დანარჩენებსაც ეძლევათ განვითარების საშუალება.
„მსოფლიოს ჯანდაცვის საერთაშორისო ორგანიზაცია“ აქტიურად განხილავს უახლოეს მიღწევებსა და მასში ჩართულ და გაერთიანებულ ქვეყნებს რეკომენდაციებს აძლევს. მე მოვუწოდებ განვითარებად და განსაკუთრებით, მესამე სამყაროს ქვეყნებს, აქტიურად ჩაერთონ საერთაშორისო სამედიცინო კვლევებში. მიიღონ გამოცდილება და გაგვიზიარონ შთაბეჭდილებები.
თემაზე მუშაობდნენ:
გიორგი მიქანაძე
ნათია კეკენაძე