ქართველ მისიონერთა მოღვაწეობისა და საზღვართა შეხების წყალობით არ შეიძლება საქართველოს სულიერ-განმანათლებლური გავლენა არ მოეხდინა რუსეთის მცხოვრებლებზე. მით უფრო, რომ IX-XII საუკუნეები ქართული ეკლესიის ისტრორიაში რელიგიურ-სულიერი აღმავლობის “ოქროს ხანად“ ითვლება.
ამ პერიოდში საღვთისმეტყველო მწერლობა, ლიტერატურამ და საეკლესიო ხუროთმოძღვრებამ ივერიაში განვითარების უმაღლეს საფეხურს მიაღწია. რუსეთი კი მაშინ, უდავო ისტორიული მონაცემებით, განვითარების უდაბლეს საფეხურზე იმყოფებოდა, როგორც რელიგიური, ისე სახელმწიფოებრივი თვალსაზრისისთ.
რა თქმა უნდა, მნიშვნელობას ვერ მივანიჭებთ იმ მემატიანის გამონაგონს, რომელიც X-XI საუკუნეების რუსეთს წარმოგვიდეგენს ორგანიზებულ სახელმწიფოდ თავისი კანონებით, მემატიანეებითა და ა.შ. უცხოური წყაროები სულ სხვაგვარად აღწერენ რუსეთს. ისინი (არაბი მწერლები და სხვა) მაშინდელი რუსეთის მაცხოვრებლებს ბუნების შვილებად, ნახევრადველურებად გვისახავენ.
ერთ ადგილას, თავისის წინაპრების თვისებების აღწერისას თავად მემატიანესაც წამოცდა: „ცხოვრობდნენ ნადირებივით, მხეცების მსგავსად… ტყეში ბინადრობდნენ…“ ვლადიმირის დროსაც კერპებს მსხვერპლად სწირავდნენ ადამიანებს. ამ დროს კი ღვთისმშობლის წილხვედრი ივერია (საქართველო) მთელს ქრისტიანულ სამყაროში ცნობილი იყო, როგორც ყველაზე მკაცრი აღმსარებელი და ზედმიწევნით ღვთის სჯულისა. „ქართველი ქრისტიანები, – წერს ისტორიკოსი პროკოფი (იუსტინიანეს ცნობილი მხედართმთავარი, ველიაზარის სენატორი და მდივანი) – ამ სახელს მატარებელთა შორის ყველაზე მკაცრი აღმსარებელნი არიან წმინდა მამათა კანონებისა, თუმცა კი ოდითგანვე სპარსეთის მეფეთა მორჩილებაში არიან.“
მასალა ეკუთვნის იღუმენ მამა გაბრიელს