ღმერთი, რომ არსებობს, ამას არ ეჭვობენ საღმრთო წერილის მიმღებნი, ესეიგი ის ადამიანები, რომლებიც ჭეშმარიტად აღიარებენ ძველი და ახალი აღთქმის წმიდა წიგნებს, აგრეთვე მრავალნიც ბძენ ელინთაგან, რადგან, როგორც უკვე ვთქვით, ცოდნა ღმერთის არსებობისა ბუნებითვეა ჩვენში შთანერგილი. მაგრამ მზაკვარი სულის-კაცთა მოდგმის მტრის ბოროტება ამ ზომამდე ეუფლება ადამიანის ბუნებას და ზოგიერთნი ისეთ საშინელ, უბოროტეს უფსკრულში შთააგდო წარწყმედისა, რომ მათ იწყეს მტკიცება – ღმერთი არ არსებობსო.
სწორეთ ამგვარი ადამიანთა სიცოფეს ამხელს წმიდა დავით მეფე, დაფარულთა მხილველი, როცა მბობს: „თქვა უგუნურმან გულსა შინა თვისსა: არა არს ღმერთი“ (ფსალმუნი,13,1) ამიტომ იყო, რომ ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მოწაფეებმა და მოციქულებმა, განბრძნობილებმა ყოვლაწმინდა სულით ღმერთისა, მისი ძლიერებითა და მადლით ღვთაებრივ ნიშნებს აღმსრულებლებმა, თავიანთი სასწაულმოქმედების ბადეში გააბეს ასეთი უგუნური ადამიანები და უცნობლობის უფსკრულიდან ღვთის შემეცნების ნათელში გამოიყვანეს. ამასვე მოიმოქმედებდნენ სულიწმიდისავე მადლით უფლის მოწაფეთა და მოციქულთა ღირსება ხარისხის მემკვიდრენი – მწყემსნი და მოძღვარნი, მას შემდეგ, რაც მათი ხელდასხმით მიიღეს განმანათლებელი სიტყვითაც განანათლებდნენ სულიერად დაბრმავებულ ადამიანებს, ჭეშმარიტ რწმენად მოაქცევდნენ შეცთომილთ. ჩვენ კი, რაკი არ მიგვიმალია არც სასწაულმოქმედების ძალი და არც ნიჭი მოძღვრობისა, რამეთუ გრძნობის მიერ სიამეთ დავემონეთ და უღირსნიშევიქენით ღვთაებრივ მადლის მიღებისა, – აწ შემწედ მოვუხმოთ მამას და ძეს და შესაბამისად, რაც მადლშემოსილ წინასწარმეტყველთაგან გვეუწყა და გადმოგვეცა. ყოველნი არსებანი ან ქმნილნი არიან. ანდა – არქმნილნი. თუ რამე არსება ქმნილია, მაშინ იგი უეჭველად ცვალებადიც უნდა იყოს, რამეთუ რისი არსებობაც ცვლილებით დაიწყო, ის უსათუოდ ცვალებას დაქვემდებარებული იქნება ან იმით, რომ განიხრწნება, ანდა თავისი ნებისმიერი ცვალებადობით. ხოლო თუკი რაიმე არსება არ არის შექმნილი, მაშინ იგი, რა თქმა უნდა, უცვალებადიცაა, შესაბამისად თვით გონიერი განსჯის თანმიმდევრობისასაც, რადგან რისი არსებობაც დაპირისპირებულია (განსხვავებულია), მისი არსებობის სახეც, ანუ ნიშან-თვისებანიც დაპირისპირებულია. ვინ არ დაგვეთანხმება იმაში, რომ ყოველივე არსებული, არა მხოლოდ ის, რასაც ჩვენ გრძნობათა საშუალებით აღვიქვამთ, არამედ ანგელოზნიც, იცვლება სხვად იქცევა და მრავალგვარად მოძრაობს?! ასე მაგალითად, ანგელოზნი და სულნი (სულიერი არსებანი) საკუთარი ნების შესაბამისად იცვლებიან ან მეტნაკლები ხარისხით წარემატებიან სიკეთეში, ანდა განეშორებიან სიკეთეს. სხვა დანარჩენი არსებანი კი თავიანთი შობითაც იცვლებიან, განქარვებითაც, განდიდებითაც და დაკნინებითაც, თვალად თვისებათა გადასხვაფერებითაც და ერთი ადგილიდან სხვა ადგილზე გადანაცვლებითაც. ყოველივე ის კი, რაც იცვლება, რა თქმა უნდა, შექმნილია, ხოლო რაც შექმნილია, ის უეჭველად ვიღაცის მიერ არის შექმნილი. ქმნილთა შემოქმედი არაქმნილი არსება უნდა იყოს, რადგან თუკი დავუშვებთ, რომ იგიც შექმნილია, მაშინ, რათქმაუნდა, უნდა არსებობდეს მისი შემქმნელიც, და ასე გავაგრძელებთ მანამდე, ვიდრე არ მივაღწევთ ისე რამემდე, რაც არ იქნება შექმნილი, ამიტომ შემოქმედი ყოველივე ქმნილისა, რა არის რა თვით ქმნილი, უეჭველად არსებობს და უცვალებელიცაა. და სხვა ვინ შეიძლება იყოს ასეთ არსება თუ არა ერთი ღმერთი?!
თვით უწყვეტი რიგი მთელი ქმნილებისა, შენარჩუნება და წარმართვა ყოველივე არსებულისა, ცხადად გვიჩვენებს, რომ არსებობს ღმერთი, რომელმაც ყველაფერი ეს შექმნა, დაამკვიდრა, და რომელიც ყველაფერ ამას ინახავს, იცავს და წარმართავს, რადგანაც სხვაგვარად, აბა, როგორ შეეძლოთ ერთმანეთის საწინააღმდეგო ისეთ სტიქიებს, როგორიცაა ცეცხლი, წყალი, მიწა და ჰაერი, შეერთებულიყვნენ ერთი ბუნების ამა ქვეყნის (დედამიწის) შესადგენად, და ერთად დაეყოთ ამ სახით სრულიად განუყოფლად, როგორ შეეძლოთ ამ დაპირისპირებულ სტიქიებს ამგვარი შეერთება, თუკი რაღაც ყოვლადძლიერი არ შეაერთდებდა და მარადის განუყოფლად არ შეინარჩუნებდა?!
ასევე ვინ განუჩინა ყოველივეს თავ-თავისი ადგილი ცათა შინა და ქვეყანასა ზედა, ჰაეროვან სივრცეში თუ წყალთა სიღრმეში? ან კი რას წარმოადგენ ის რაღაც, რაც წინ უსწრებს ყოველივე ამას -ცასა და დედამიწას, ანდა ბუნებით როგორც ცეცხლისა, ასევე წყალს? ვინ შეაერთა ყოველივე ეს და ვინს განყო? ვინ მიანიჭა ყოველივე ამას მოძრაობის უნარი, განუწყვეტელი სწრაფვა, რასაც ვერაფერი ვერ გადაეღობება წინ? იმ შემოქმედმა ხომ არ მოიმოქმედა ყოველივე ეს, ვინც ყოველ საგანს საფუძვალდ კანონი დაუდო, ის წესი, რომლის თანახმადაც ყველაფერი აღსრულდება და წარიმართება? ჰოდა, მაშ, ვინ არის ყოველივე ამის მომქმედი? განა ის არა, ვინც შეჰქმნა ყოველივე ეს და ყოველ ქმნილებას თავის ნებისაებრ არსებობა მიანიჭა! ჩვენ ხომ არაფრით არ შეგვიძლია, ასეთი შემოქმედებითი ძალა, რაღაც ბრმა შემთხვევითობას მივაწეროთ, რადგან, დაე თუნდ, ყოველივე მართლაც შემთხვევისგან აღმოცენებულიყო, ვიღაცას ხომ უნდა დაემყარებინა ის საკვირველი წესრიგი, რომელიც სამყაროში არსებობს. და თუ ასეთ წესრიგის დამყარებასაც რაღაც შემთხვევის ძალას მივაწერთ, მაშინ ის ძალა ვისღა მივაკუთვნოთ, რომელიც იცავს და ინარჩუნებს ყოველივე არსებულ ამავე კანონების შესაბამისად, რომელთა მიხედვითაც დასაბამად ყველაფერი შეიქმნა? – რა თქმა უნდა, რომ ეს ვიღაც – სხვა რამ უნდა იყოს, და არამც და არამც ბრმა შემთხვევა. ხოლო ასეთად სხვა ვინ უნდა ვივარაუდოთ, თუ არა – ერთი შემოქმედი ღმერთი?! (წმ. იოანე დამასკელი).
„ქრისტიანული სამყარო სავსეა არაკეთილმოსურნე გრძნობებითა და მტრობით. ამის მიზეზი ქრისტეს აქტიური რწმენის უქონლობა და საკუთარი რწმენის სიდამპლის გულწრფელი უღიარებლობაა… ვერანაირი საეკლესიო კანცელარია, ვერანაირი ბიუროკრატია და დიპლომატია ვერაფრერს ვერ გააწყობს იქ, სადაც რწმენა და სიყვარული არ არის.“ – ფილოსოფოსი,მამა პავლე ფლორენსკი.
მასალა ეკუთვნის
იღუმენ მამა გაბრიელ ჯიქიას